Ross wil een verbod op het sluiten van nieuwe contracten door zorgkantoren om zodoende de kosten van thuiszorg en andere AWBZ–voorzieningen beheersbaar te houden. Tijdens een spoeddebat in de Tweede Kamer woensdag bleek dat een meerderheid van de politieke partijen dat goed vindt. De maatregel is volgens Ross nodig, omdat de zorgkantoren nu al voor 19,7 miljard euro contracten met zorginstellingen hebben gesloten. Daarmee is de pot voor 2004 op, zei ze.

Desondanks beloofde ze de Kamer dat er bij knelpunten toch nog nieuwe afspraken gemaakt mogen worden. Ze gaat het kabinet vragen om extra geld om dat mogelijk te maken. Hoeveel geld ze nodig heeft, kon ze nog niet zeggen. De staatssecretaris zei verder dat de wachtlijsten door haar „noodstop", „rem" of bijna „dicht gedraaide kraan" niet hoeven op te lopen, zoals de oppositiepartijen vrezen. Ze zei ook niet te tornen aan het recht op zorg.

Overigens hebben de zorgkantoren het geld nog niet opgemaakt. Het gaat om contracten met bijvoorbeeld thuiszorgorganisaties of geestelijke gezondheidszorginstellingen voor zorg die nog geleverd moet worden. Daarvoor krijgen ze een voorschot uit de begroting.

Het is volgens Ross heel ongebruikelijk dat het geld voor de AWBZ zo snel in het jaar volledig wordt weggezet. Als ze eventuele nieuwe contracten niet heel streng controleert, volgt een overschrijding van de AWBZ–begroting met 700 miljoen euro. Dat bedrag zou volgend jaar oplopen tot 1 miljard euro.

De staatssecretaris herhaalde haar verbazing over de onbegrijpelijke stijging van de contracten. De AWBZ–uitgaven stijgen elk jaar, maar de huidige stijging is niet te verklaren door de vergrijzing van de Nederlandse bevolking. Vooral de contracten voor zorg aan gehandicapten en de geestelijke gezondheidszorg zijn onvoorzien gestegen, terwijl de zorgbehoefte van deze groepen vrij voorspelbaar is. De staatssecretaris gaat deze verhogingen uitzoeken en als blijkt dat er wordt gesjoemeld, treedt ze op, zei Ross.