Rode-Khmer-verdachten lijken vrij te komen
De Cambodjaanse regering heeft tot dusver geen enkele stap ondernomen om te voorkomen dat de enige twee gedetineerde ’beulen’ van de Rode Khmer binnenkort op vrije voeten komen. Ta Mok en Kang Kek Ieu zitten beiden al bijna de maximale termijn van drie jaar in voorarrest.
De twee hadden moeten verschijnen voor een speciaal tribunaal dat de misdaden van de Rode Khmer zou moeten berechten. De VN trok vorige week zijn handen af van het tribunaal en een alternatief is er nog niet.
De Rode Khmer (1975-1979) wordt verantwoordelijk gehouden voor de dood van mogelijk 1,7 miljoen Cambodjanen, een bloedbad dat ook bekend staat als ’the killing fields’. Pol Pot, de in 1998 overleden hoogste leider van de Khmer, partijideoloog Nuon Chea (Broeder Nummer Twee) en ’president’ Khieu Samphan vormden de bestuurlijke top van het bloeddorstige regime. Samphan en Chea gaven zich in 1998 over aan de Cambodjaanse regering.
Door onder meer een eerdere amnestieregeling zitten momenteel slechts twee hoge ex-functionarissen van de Rode Khmer achter slot en grendel; de voormalige militair commandant Ta Mok, de eenbenige ’Vrolijke Slachter, en Kang Khek Ieu, alias Duch. Samphan, Chea en enkele anderen zijn vrij.
Ze wonen in een semi-autonoom gebied in het westen van Cambodja, dat vroeger in handen was van de Rode Khmer. De detentietermijn van Ta Mok loopt de eerste week van maart af, die van Kang Kek Ieu begin mei.
De Cambodjaanse premier Hun Sen, zelf ooit Khmer-strijder, heeft gezegd ook zonder de VN een tribunaal te willen in stellen. De daarvoor noodzakelijke verlenging van het voorarrest moet wettelijk worden geregeld. De voorzitter van de wetgevende commissie van het Cambodjaanse parlement zei donderdag tegen het Britse persbureau Reuters dat de regering tot dusver geen enkel wetsvoorstel heeft ingediend.
De advocaat van Ta Mok heeft donderdag geëist dat het proces tegen zijn cliënt binnen drie weken moet beginnen. „Als dat niet gebeurt, dan moet hij op borgtocht worden vrijgelaten”, aldus de jurist. Volgens de advocaat is Ta Mok teleurgesteld dat de VN niet willen meewerken aan het tribunaal.
„Ik heb drie jaar vastgezeten voor niks”, aldus citeerde de raadsman zijn cliënt. Ta Mok zegt graag te willen getuigen. Volgens hem zijn er geen bewijzen die hem in verband kunnen brengen met volkerenmoord of misdaden tegen de menselijkheid.
