„Turkije heeft een indrukwekkende vooruitgang geboekt, vooral de laatste weken”, aldus vicevoorzitter Frans Timmermans. Er is nog veel werk te doen, maar Turkije kan het voor elkaar krijgen, zei hij.

Nog vijf belangrijke kwesties staan open: het land moet de strijd tegen corruptie opvoeren, beter samenwerken met Europol, en zijn wetten rondom databescherming en terrorismebestrijding in lijn brengen met Europese standaarden. Ook krijgt het land tot het eind van het jaar om te werken aan verbetering van biometrische paspoorten.

Als de lidstaten en het Europees Parlement instemmen met het voorstel, wordt een van de beloften ingelost die de EU deed in de vluchtelingendeal met Turkije. Het land dreigde het akkoord op te zeggen als dat niet zou gebeuren.

Europarlementariër en Turkije-rapporteur Kati Piri (PvdA) ziet nog een aantal „zeer grote struikelblokken”. D66 heeft grote vraagtekens bij het voorstel. D66-Europarlementariër Sophie in ’t Veld vindt het „onacceptabel dat er gemarchandeerd wordt met de eisen”. „Nog geen week geleden bezwoer Timmermans dat de commissie zich niet zou laten chanteren door Erdogan, maar vandaag bleek dat een loze belofte.”

Het CDA vindt het besluit onbestaanbaar en volstrekt onacceptabel. Met de vluchtelingendeal leverde Europa zich over aan de wil en onwil van de Turkse president Erdogan. „Dat blijkt nu in de praktijk, ondanks beweringen van premier Rutte en regeringspartij VVD dat van visumvrij reizen voorlopig geen sprake zou zijn. Hiermee heeft Rutte zich wederom totaal ongeloofwaardig gemaakt”, aldus Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt.