Prijs voor ontdekken van golven zwaartekracht in het heelal
NEW YORK. De vondst van de zwaartekrachtsgolven heeft dinsdag een belangrijke wetenschappelijke prijs opgeleverd voor natuurkundige doorbraken. De ontdekking bewijst het gelijk van Albert Einstein: zwaartekrachtgolven bestaan.
Aan de prijs is een bedrag van 3 miljoen dollar (2,6 miljoen euro) verbonden. Daarvan gaat 1 miljoen dollar naar de drie mensen die het apparaat hebben bedacht waarmee de ontdekking is gedaan. De overige 2 miljoen dollar wordt verdeeld onder meer dan duizend wetenschappers die aan het onderzoek hebben meegewerkt. Zij krijgen bijna 2000 dollar per persoon.
Onder hen zijn ook Nederlanders: de sterrenkundige Gijs Nelemans, natuurkundige Jo van den Brand en tientallen andere medewerkers van het Amsterdamse onderzoeksinstituut Nikhef, de Radboud Universiteit in Nijmegen en de Vrije Universiteit in Amsterdam.
Albert Einstein opperde in 1915 dat in het heelal ruimte en tijd één geheel vormen. Na een heftige gebeurtenis kan die zogenoemde ruimtetijd trillen. De schokgolven gaan dan door het heelal als rimpelingen na een steen in een vijver. Bij zo’n rimpeling rekt de ruimte iets uit of krimpt hij iets.
Pas honderd jaar later kon met geavanceerde laserapparatuur het bestaan van de zwaartekrachtgolven worden aangetoond. Op 14 september 2015 pikten twee Amerikaanse detectoren een zwaartekrachtgolf op. Die was afkomstig van twee zwarte gaten die waren samengegaan. Door de golf verschoof een laserstraal een miljoenste van een miljoenste van een miljoenste van een meter. Het bewijs dat Einstein gelijk had.