Het basisprincipe van de apps is simpel: net als bij een navigatiesysteem in de auto wordt je snelheid vastgelegd met behulp van locatiebepaling, oftewel gps. De gebruiker stelt vooraf in op welke manier hij wil gaan bewegen. Endomondo, Strava en Runkeeper worden vooral gebruikt bij fietsen en hardlopen, maar zijn ook geschikt voor tal van andere sportieve activiteiten. De fietser kan onderscheid maken tussen een woon-werkritje, een sportieve toertocht en het ruigere werk op de mountainbike. Voor het berekenen van de calorieverbranding maakt dat nogal wat uit.

Is de gewenste fietsactiviteit gekozen, dan is het een kwestie van op start klikken, de smart­phone opbergen en rijden. Geen schermpje op het stuur dat aangeeft hoeveel kilometer per uur je rijdt, maar dat went gauw. Wie toch continu zijn snelheid in de gaten wil houden, kan een telefoonhouder monteren. Voor een blik op de kaart –in elk van de apps prominent aanwezig– is dat ook handig.

Met Endomodo en Runkeeper ben je op de fiets nooit alleen. Een digitale coach somt na een vaste interval je meer of minder indrukwekkende prestaties op: de duur van je rit, de gereden afstand en de gemiddelde snelheid. Dat kan een aansporing zijn om er een schepje bovenop te doen.

De Engelstalige dame van Endomondo klinkt gejaagd, alsof ze je op de hielen zit. Haar collega van Runkeeper spreekt Nederlands, goed gearticuleerd en op vriendelijke toon. Als je net tussen andere fietsers voor een stoplicht staat te wachten, zou het wel fijn zijn als de stem in je broekzak even zweeg. Dat blijkt geen probleem: automatisch pauzeren bij stilstand is een van de vele mogelijke instellingen in de apps.

Sociaal netwerk

Alle drie de apps zijn er in een gratis en een premiumvariant. Wat wel en niet in de onbetaalde versie mogelijk is, verschilt. Zo is er aan de audiobegeleiding van Runkeeper meer in te stellen dan aan de coach van Endomondo. Dimmen en uitschakelen van het geluid kan in beide apps. Strava houdt zich onderweg helemaal stil, zolang je geen betalend lid bent van de gemeenschap van mensen die „sociaal sportief zijn” en elkaar „motiveren en uitdagen.”

De apps zijn veel meer dan slimme fietscomputers op de smartphone. Het zijn uitgebreide sociale netwerken, die door de gebruiker kunnen worden gekoppeld aan sociale media zoals Facebook en Instagram. Zo vind je eenvoudig vrienden die de apps ook gebruiken. Zij kunnen over je schouder meekijken, en vice versa. Ook is het mogelijk om fietsroutes en foto’s met anderen te delen.

Met de apps is het leuk thuiskomen. Zodra een activiteit is beëindigd, verschijnen er op het scherm nauwkeurige cijfers over afstand, duur, snelheid, hoogteverschillen en verbrande calorieën. De informatie wordt geïllustreerd met een kaartje van de gereden route. Runkeeper en Strava tonen de snelheid en hoogteverschillen ook in grafieken, bij Endomondo moet voor die optie worden betaald. Om de fysieke inspanningen nog beter in kaart te brengen, kunnen apparaten zoals hartslagmeters en vermogensmeters via Bluetooth aan de smartphone worden gekoppeld. De apps laten op de data vervolgens uitgebreide analyses en vergelijkingen los.

Het verslag van een activiteit is met een druk op de knop gedeeld met vrienden, binnen de app of op andere sociale media. Waardering en peptalk volgen dan vanzelf. Alles privé houden kan ook, al is bij gratis apps altijd de vraag wat privacy nog betekent.

Trofeeënkast

Strava, Endomondo en Runkeeper weten je te motiveren met allerlei, weliswaar virtuele, prijzen. De trofeeënkast mag digitaal zijn en de roem wellicht betrekkelijk, de mensen die je scores zien zijn echt. Het is toch aardig om te weten dat je vandaag sneller fietste dan die collega, of verder dan die vriend. En als dat niet het geval was: nieuwe ronde, nieuwe kansen. Voor je het weet ben je verslingerd aan het verbreken van eigen en andermans records, het halen van gestelde doelen of het volbrengen van uitdagingen.

Wie een tijdje de trappers niet aanraakt, wordt daar door de apps gegarandeerd aan herinnerd. Op een grijze dag vraagt Runkeeper via een pushbericht subtiel of het weer je soms binnenhoudt. Het idee. „Ga voor een rit van 100 km om een unieke finishersbadge te verdienen”, zo daagt Strava je uit. Geruststellend wordt eraan toegevoegd: „zo snel of langzaam als je wilt.” Er zijn al 158.932 anderen die het voor elkaar hebben gekregen, dus waar blijf jij? Nog dertien dagen de tijd.

Plussen en minnen

Endomondo

• Wisselen tussen kaart en luchtfoto’s.

• Reclame in de gratis versie.

Runkeeper

• Nederlandstalige audiobegeleiding.

• Gratis grafieken van snelheid en hoogteverschil.

Strava

• Uitgebreide statistieken, ook in gratis variant.

• Geluidsaanwijzingen onderweg alleen voor premiumleden.