DNA-bewijs bomen ontmaskert dieven
TACOMA (ND). Amerikaanse rechercheurs hebben in de Amerikaanse staat Washington een bende houtsmokkelaars opgerold dankzij genetisch onderzoek – niet aan de smokkelaars, maar aan de bomen. Zo wisten ze te bewijzen dat gestolen bomen afkomstig waren van een bepaalde plek.
De houtdieven hadden het speciaal gemunt op inheemse grootbladige esdoorns (”big leaf maple”). Die zijn geliefd bij makers van muziekinstrumenten. Bomen hebben een unieke genetische ‘vingerafdruk’. Rechercheurs wisten gestolen hout te koppelen aan de boomstronken waarvan het afkomstig was, blijkt uit een artikel dat de Amerikaanse milieuwebsite Mongabay afgelopen week publiceerde.
Een nieuwe databank van genetisch aangelegde houtpatronen van 400 beschadigde bomen, ontwikkeld in samenwerking met de universiteit van Adelaide (Australië) en het World Research Instituut, zal bossen beter beschermen tegen diefstal. De kans dat twee stukken hout hetzelfde profiel hebben en toch uit twee bomen komen, is nihil, zegt prof. Andrew Lowe uit Adelaide.
Ontbossing en smokkel van zeldzame bomen komen niet alleen voor in ontwikkelingslanden ten zuiden van de evenaar, maar ook in Noord-Amerika. Er is een grote vraag naar zeldzaam, mooi gevlamd hout, om te gebruiken bij het bouwen van het duurdere segment muziekinstrumenten. De prijs kan oplopen tot tienduizenden dollars voor een stuk fraai getekend gitaarhout.
Harold Clause Kupers, houtkoper en eigenaar van een zaagmolen, heeft voor de rechtbank in Tacoma schuld bekend. Kupers was het brein en leerde de andere leden van de bende de mooiste bomen te herkennen en om te zagen. Om de opvallende lichte houtkleur van de stomp te camoufleren, legden ze er mos op. Met name gevlamde patronen in het hout wekken de begeerte van de smokkelaars, en de instrumentbouwers. De bende pleegde jarenlang diefstallen in de grote nationale parken aan de regenachtige Amerikaanse Stille Oceaankust. In deze regenwouden in de gematigde noordelijke klimaatzone schieten bomen vaak enorm de hoogte in. Zo ook in Gifford Pinchot National Forest, in Amerika’s meest noordwestelijke staat Washington (niet te verwarren met de Amerikaanse hoofdstad, die in het oosten ligt).
Kupers verkocht voor een half miljoen dollar (0,45 miljoen euro) aan hout van de big leaf maple door aan instrumentbouwers als PRS Guitars. Een grote instrumentenbouwer en een houthandel zijn betrapt op heling en troffen een schikking met justitie.
Door een wet tegen illegale handel in dieren aan te passen zodat ook hout eronder valt, wisten boswachters en rechercheurs de houtdiefstal in 2015 bijna te halveren. Wel stroomt nog elk jaar voor 3 miljard dollar aan overzee illegaal geoogst tropisch hout Amerika binnen. Rechercheurs hopen dat dankzij de nieuwe techniek het bewijs tegen houtsmokkelaars gemakkelijker rond te krijgen is.