Buitenland

Herkansing parlementsverkiezingen Georgië

De Georgiërs kiezen morgen een nieuw parlement. Het gaat om de herkansing van de parlementsverkiezingen van 2 november vorig jaar, die wegens corruptie ongeldig werden verklaard.

Van onze correspondent
26 March 2004 21:57Gewijzigd op 14 November 2020 01:05

De partij Nationale Beweging van president Michail Saakasjvili is nu al verzekerd van de overwinning. Ze lijkt zelfs de enige partij te worden in het nieuwe parlement, aangezien de kans klein is dat de andere deelnemende partijen de kiesdrempel van 7 procent halen.

Van de belangrijkste oppositiepartijen lijkt de Wederopstandingspartij van president Aslan Abasjidze van de opstandige deelrepubliek Adzjarië nog de meeste stemmen te gaan trekken. Maar de aanhangers van deze partij zijn uitsluitend te vinden in Adzjarië.

Een andere partij die op de afgelopen week aan populariteit heeft gewonnen, is de nationalistische Vrijheidspartij van Konstantine Gamsachoerdija. Hij is de zoon van de eerste president van Georgië, wijlen Zviad Gamsachoerdija. Zijn partij is vooral populair in het westen van het land, traditioneel de thuisbasis van de aanhangers van Gamsachoerdija.

De belangrijkste machtsbasis van Saakasjvili is de Georgische hoofdstad Tblisi. Daar is het enthousiasme waarmee de bevolking hem begin dit jaar tot president verkoos nog volop aanwezig. De inwoners spreken nog steeds vol bewondering over ’hun’ Misja.

Saakasjvili is voor hen de belichaming van de vreedzame machtsomwenteling van november vorig jaar, die de geschiedenis is ingegaan als de ”rozenrevolutie”. De directe aanleiding vormde de vervalste uitslag van de toen gehouden parlementsverkiezingen, formeel gewonnen door de partij van de toenmalige president Eduard Sjevardnadze.

De oppositie onder leiding van de charismatische Saakasjvili kwam toen massaal in opstand en bracht de impopulaire Sjevardnadze en zijn corrupte regering ten val. Bij de vervroegd uitgeschreven presidentsverkiezingen van begin januari schoof de oppositie de westers georiënteerde Saakasjvili als gemeenschappelijke kandidaat naar voren.

Zijn belangrijkste programmapunten vormen de bestrijding van de corruptie, de terugdringing van de armoede en het herstel van de nationale eenheid. Met deze populistische beloftes won hij de presidentsverkiezingen overweldigend, met 96 procent van de stemmen bij een opkomst van meer dan driekwart van het electoraat.

Een van zijn eerste concrete daden als president was de aanpak van corruptie - een maatregel die zeer populair is onder de grotendeels onder de armoedegrens levende bevolking. Zo verdween de afgelopen twee maanden een aantal belangrijke ministers en topambtenaren uit het tijdperk Sjevardnadze achter de tralies op beschuldiging van grootschalige corruptie.

Ook aan Sjevardnadze gelieerde zakenlieden lijken de dans niet te ontspringen. De meest sensationele gebeurtenis in dit opzicht was wellicht de arrestie vorige maand van Sjevardnadzes schoonzoon Gia Dzjochtaberidze, directeur van het Georgisch-Amerikaanse telecombedrijf Magtikon en een van de rijkste zakenlieden van Georgië.

Zowel de plaats van arrestatie -op het vliegveld van Tblisi- en de beschuldiging -jarenlange belastingontduiking- als de keuze juist hem te arresteren -terwijl er nog zo veel andere corrupte zakenlieden in Georgië rondlopen- vertonen opvallende parallellen met de zaak-Michail Chodorkovski in Rusland.

Het lijkt erop dat de jonge en onervaren Saakasjvili de kneepjes van het vak afkijkt van zijn buurman, de Russische president Vladimir Poetin. Want niet alleen zijn aanpak van de corruptie, ook de wijze waarop hij weer orde, stabiliteit en welvaart in het land wil brengen lijken op die van Poetin.

Zo heeft hij op eigen initiatief via een door het parlement goedgekeurde grondswetswijziging -en onder het mom van „de noodzaak van een sterk gezag”- beduidend meer macht naar zich toegetrokken. Hij benoemt zelf de premier en kan een onwillig parlement gemakkelijker naar huis sturen dan voorheen. En net als Poetin spreekt hij over de dictatuur van de wet en streeft hij naar een sterk centraal gezag ten koste van de regio’s.

Wat betreft dat laatste heeft hij tot nu toe nog weinig kunnen bereiken. Tblisi heeft nog altijd geen enkele controle over de eenzijdig afgescheiden deelrepublieken Abchazië en Zuid-Ossetië, terwijl de spanningen met de autonome republiek Adzjarië de afgelopen maanden flink zijn toegenomen en bijna hebben geleid tot een gewapend conflict.

Een goede relatie met Rusland is in deze kwestie van doorslaggevend belang. Zowel Adzjarië als Abchazië en Zuid-Ossetië onderhouden zeer nauwe contacten met Rusland. De laatste twee deelrepublieken streven zelfs openlijk naar aansluiting met dit land en hun burgers hebben er inmiddels recht op een Russisch paspoort.

Extra complicerende factoren daarbij zijn dat de Russen nog steeds twee legerbases op Georgisch grondgebied hebben en dat Georgië voor zijn energievoorziening grotendeels afhankelijk is van Moskou.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer