Officieus was het Amerikaanse verkiezingscircus allang begonnen. Al maanden voerden kandidaten van beide partijen campagne en gingen met elkaar in debat.

Vandaag zijn echter de eerste officiële voorverkiezingen waarin burgers hun voorkeur voor een kandidaat kunnen uitspreken. In het geval van Iowa gaat het om een zogenaamde caucus. Verspreid over de staat komen kiezers bijeen op plaatsen die variëren van scholen tot obscure achterkamertjes. Door onderling overleg, onderhandelingen en bij handopsteken rolt er per locatie een naam van een kandidaat uit.

Enkele andere staten kennen eveneens dit systeem. Maar in de meeste staten gaan inwoners gewoon naar het stemhokje. Op de Democratische en de Republikeinse partijconventies in juli worden vervolgens de definitieve kandidaten per partij gekozen. Dat gebeurt door de gedelegeerden die elke staat naar de conventie stuurt.

Republikeinse afgevaardigden zijn verplicht tijdens de conventie te stemmen op de kandidaat die in hun staat de voorverkiezing of caucus heeft gewonnen. De Democraten moeten formeel zo stemmen dat de „procentuele uitslag” in hun staat wordt weerspiegeld.

Het gezegde gaat dat in Iowa de ”top drie” van de kandidaten van beide partijen komt bovendrijven. Bij de Democraten zijn er maar drie kandidaten, dus daar zullen vooral de onderlinge verschillen interessant zijn. Hillary Clinton heeft in de peilingen een kleine voorsprong op haar naaste rivaal Bernie Sanders (45 tegen 42 procent).

Bij de Republikeinen is nog een dozijn kandidaten in de race. De verkiezingen in Iowa zullen vooral laten zien wie écht geen kans maken op de Republikeinse nominatie. Dan gaat het vooral om mensen als Mike Huckabee en Rick Santorum. Zij worstelen al weken met een lage plaats in de peilingen.

Maar vanzelfsprekend is ook de nummer één aan beide kanten interessant. Want winst in Iowa is weliswaar niet bepalend voor de einduitslag, maar zet wel de toon voor de rest van de voorverkiezingen.

Miljardair Donald Trump loopt bij de Republikeinen in de peilingen met 5 procent voor op zijn belangrijkste tegenstander Ted Cruz. Trump riep alle stemgerechtigde inwoners dan ook op te gaan stemmen, ook als ze ziek zijn of „in een huwelijkscrisis zitten.”

Bij de Democraten lijkt Hillary Clinton weinig last te hebben van de kritiek op het feit dat zij zakelijke e-mails via een privéserver verstuurde in de tijd dat ze minister van Buitenlandse Zaken was. Amerikaanse analisten zien haar nog altijd als favoriet voor de Democratische nominatie – en uiteindelijk voor het presidentschap.

Hoewel Iowa een eerste graadmeter voor de verhoudingen zal zijn, zullen de voorverkiezingen op 9 februari in New Hampshire belangrijker zijn. Als Clinton daar Sanders verslaat, zal dat bij de Democraten vermoedelijk het einde van de campagne betekenen.

Als Donald Trump hier wint, zal dat een verdere voortzetting van de toch al roerige Republikeinse campagne betekenen. Alleen al het feit dat er zoveel kandidaten zijn weerspiegelt de onrust in de Amerikaanse conservatieve middenklasse.

Doorgaans wordt de nominatie voor beide partijen definitief beslist op Super Tuesday, dit jaar op 1 maart. Dan gaan kiezers in vijftien staten naar de stembus.