Zowel etnische Albanezen als Serviërs herdachten het begin van de bombardementen. De VN-bestuurder van Kosovo, Harri Holkeri, riep beide bevolkingsgroepen in de provincie ertoe op de dag als een nieuw begin te zien, na het etnische geweld van vorige week, waarbij 28 mensen om het leven kwamen. Hij vroeg de Kosovaren niet samen te werken met degenen „die geprobeerd hebben de gehele toekomst van Kosovo te verwoesten.”

De Kosovaarse president Ibrahim Rugova noemde 24 maart 1999 „een van de belangrijkste dagen uit de Kosovaarse geschiedenis.” In de Kosovaarse hoofdstad Pristina hingen borden met de tekst ”Dagen van hoop: een nieuw begin”. In Belgrado hield de Servische patriarch Pavle een herdenkingsdienst voor de Serviërs die omkwamen bij de NAVO-bombardementen. De dienst werd bijgewoond door de Servische premier Vojislav Kostunica en leden van zijn kabinet.

De NAVO trekt binnen een week de eerste versterkingen terug uit Kosovo. De situatie is er inmiddels relatief kalm, aldus een hoge militair van de NAVO woensdag in Brussel.

De eersten die zich terugtrekken zijn het Amerikaanse en het Italiaanse bataljon, die vorige week direct vanuit Bosnië naar Kosovo snelden. Ze versterkten de reeds aanwezige 18.000 NAVO-manschappen.

De NAVO zegt de andere versterkingen lang en grootschalig in Kosovo te houden. Een dag na de onlusten arriveerden reservetroepen uit Groot-Brittannië, gevolgd door extra Italianen en Fransen. De extra NAVO-bezetting telt nu 2622 manschappen, nog los van de toegevoegde eenheden uit België, Denemarken en Oostenrijk.

De NAVO was vorige week tamelijk verrast dat het geweld in Kosovo op zo’n grote schaal plaatsvond. Het militaire bondgenootschap probeert er sinds enige jaren de rust te bewaren. De NAVO onderzoekt nog wat vorige week precies gebeurde bij de onlusten. Het is echter niet de bedoeling iedere moord en elke brandstichting op te lossen. „We zijn er niet om heel Kosovo te controleren. Daar is de politie voor”, aldus een hoge NAVO-militair. „Onze operatie KFOR is er om een rustig klimaat te creëren.” De NAVO is niet ingegaan op een hulpaanbod van de Servische minister van Defensie. Die had 1000 militairen aangeboden om de Serven in Kosovo beter te beschermen.

NAVO-commandanten in Kosovo hebben toestemming gekregen om plaatselijk een avondklok in te stellen om verder geweld tussen etnische Albanezen en Serviërs te voorkomen. Dat zei een zegsman van het Atlantische bondgenootschap woensdag. Commandanten mogen een uitgaansverbod in hun gebied instellen „zolang als zij denken dat er een dreiging is”, zei de woordvoerder van de NAVO-missie in Kosovo (KFOR).

De buitenlandcoördinator van de Europese Unie, Javier Solana, bezocht woensdag de plaatsen in Kosovo waar het geweld tegen de Servische minderheid vorige week het hevigst was. Solana, die vijf jaar geleden als secretaris-generaal van de NAVO opdracht gaf tot het bombarderen van Servische doelen, zei bij zijn bezoek verbijsterd te zijn over de intensiteit van het geweld. „Ze hebben dingen gedaan die de internationale gemeenschap niet kan en niet zal tolereren.”

De woedende Servische inwoners van de getroffen dorpen verwierpen de uitspraken van de voormalige NAVO-baas. „Dit is jouw westerse politiek!” schreeuwde een Servische man, wijzend naar zijn afgebrande huis in Kosovo Polje, onder de rook van Pristina. „Kijk wat je gedaan hebt, dit is gebeurd onder jouw bescherming”, riep een vrouw.

Twee Franse vredessoldaten zijn gisteravond gewond geraakt toen iemand een granaat op de brug tussen het Servische en het etnisch Albanese deel van Kosovska Mitrovica gooide.