Birma naar de stembus: eind aan militair bewind?
APELDOORN. Birma gaat zondag naar de stembus. De afgelopen dagen waarschuwde de VN-rapporteur voor Birma dat hij twijfelt over de eerlijkheid van de verkiezingen. Waarom zijn deze verkiezingen zo cruciaal? En wat is Birma eigenlijk voor een land? Vijf vragen en antwoorden.
Zijn Birma en Myanmar een en het hetzelfde?
Ja. Birma was de officiële naam van het land totdat de militaire junta de naam in 1988 in Myanmar veranderde. Deze junta had er sowieso een handje van namen te veranderen. Ze veranderden de naam van de voormalige hoofdstad, Rangoon, in Yangon en ook andere steden wisselden regelmatig van naam. De huidige hoofdstad van het land is Naypyidaw, waar vooral hoge officieren wonen.
Waarom is het bijzonder dat er verkiezingen zijn in Birma?
Birma, gelegen in Zuidoost-Azië, werd jarenlang geregeerd door een militair regime dat de vrijheid van de burgers sterk beperkte. Dit resulteerde in armoede en uitbuiting en vervolging van burgers. Andere landen isoleerden en boycotten het nieuwe Birma. In 2011 begon de militaire junta met democratische hervormingen, waardoor het land zich langzaam opende.
Formeel kwam hiermee een eind aan het militaire bestuur, maar in de huidige regerende partij zitten veel ex-militairen die voor de verkiezingen in 2011 ontslag namen bij het leger om de civiele politiek in te gaan. De internationale gemeenschap betwijfelt dan ook de impact van de staatkundige veranderingen.
Wie is Aung San Suu Kyi, de meest spraakmakende kandidaat?
Zij is leidster van de geweldloze beweging voor de mensenrechten en democratie in Birma en winnares van de Nobelprijs voor de vrede van 1991.
Jarenlang streed ze voor een onafhankelijk Birma en in 1988 speelde ze een grote rol in de toen opbloeiende beweging voor democratie in Birma, die met militair geweld werd neergeslagen.
In 1989 werd ze door het militaire regime onder huisarrest geplaatst, in 1990 won ze de verkiezingen. Deze werden niet geaccepteerd door het regime. Hoewel ze in 1995 werd vrijgelaten, werd ze van 2003 tot 2010 opnieuw in haar huis opgesloten. Sinds 2010 is ze vrij en geldt ze als de belangrijkste tegenkandidaat voor deze verkiezingen. Aung San Suu Kyi is Birma’s bekendste vrouw en wordt door bijna de gehele bevolking op handen gedragen vanwege haar moedige strijd.
Waarom kijkt de hele wereld mee met deze verkiezingen?
Het is voor het eerst in 25 jaar dat er vrije verkiezingen zijn. De ontwikkeling van het land naar een democratie gaat echter niet zonder slag of stoot en nog steeds verdwijnen er tegenstanders en journalisten achter de tralies. Een van de grootste misstanden in het land is de vervolging van de grote moslimminderheid in het land, de Rohingya’s.
Dat er zestig kandidaten, voornamelijk moslims, werden uitgesloten van deelname aan de verkiezingen, roept de vraag op of de verkiezingen wel eerlijk zullen verlopen. Volgens de VN-mensenrechtenrapporteur voor Birma, Lee, mogen daarbij zo’n 760.000 burgers, voornamelijk met Chinese en Indiase wortels, niet stemmen.
Ook de grote Rohingyamin- derheid is uitgesloten van de stembusgang. Lee denkt ook dat het extreme geweld dat de politie tegen demonstranten gebruikt de verkiezingen in gevaar brengt.
Waarom liggen de moslims in Birma onder vuur?
Volgens U Aye Lwin, vertegenwoordiger van de moslimgemeenschap in Rangoon, is dit een politieke tactiek om instabiliteit te creëren.
„We zijn namelijk nog steeds geen democratisch land. Aan de ene kant hebben we militaire machthebbers die dachten dat ze van hun, door corruptie verworven, geld konden gaan genieten maar die zich lang- zaam realiseren dat het politiek weleens anders zou kunnen gaan lopen. Aan de andere kant hebben we corrupte monniken die steeds meer krediet verliezen bij de bevolking en dus een tactiek nodig hebben om hun positie te waarborgen. Jarenlang waren er hier dorpen waar de politie niks te zeggen had en de mon- niken regeerden. Zij dreigen, door de toenemende vrijheid van de burgers, hun macht te verliezen. De moslims zijn dan natuurlijk een heel makkelijk slachtoffer.”
Hebben christenen ook last van vervolging?
Tot nu toe niet. Wel vrezen veel christelijke leiders voor inperking van hun vrijheid door de invoer van wetten die de vrijheid van minderheden beperken.