Dat zei Hans Alders, de Nationaal Coördinator Groningen, woensdag in Zeerijp (gemeente Loppersum) bij de presentatie van het concept van het meerjarenprogramma Aardbevingsbestendig en kansrijk Groningen 2016-2020. De geschillencommissie moet worden gevormd door oud-rechters. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft Alders beloofd dat ze zich in 99,9 procent van de gevallen bij de uitspraak van de arbiter neerlegt en niet naar de rechter stapt. „De NAM komt daardoor meer op afstand te staan”, vindt Alders.

Complexe gevallen krijgen een ‘case manager’ toegewezen. Loopt de afhandeling opnieuw vast, dan kan ook daar de arbiter uitspraak doen. Blijft er onenigheid bestaan, dan kan een gedupeerde in het uiterste geval naar de rechter stappen.

Voor bewoners wordt samen met maatschappelijke organisaties (Groninger Gasberaad, Groninger Bodem Beweging) een steunpunt ingericht, waar ze vragen kunnen stellen en hulp kunnen krijgen bij onder meer het invullen van formulieren. Voor bedrijven wordt een loket opgezet waar ze kunnen bespreken hoe ze verder moeten als er aardbevingsschade is die de omzet of bedrijfsvoering aantast.

Als het aan Alders ligt, wordt bij schadeherstel direct ook gekeken naar duurzaamheidsmaatregelen, bijvoorbeeld het energiezuinig maken van een huis. Daarvoor moet een nieuwe regeling komen in de plaats van de huidige regel, waarbij huiseigenaren met schade 4000 euro krijgen om hun woning te verbeteren.

De aanpak van schade en de versterking van kwetsbare gebouwen zal gebeuren ‘van binnen naar buiten’. Als eerste komen plaatsen in de kern van het aardbevingsgebied (onder meer Loppersum) aan de beurt, omdat daar het risico van schade en onveilige situaties na een beving het grootst is.

De lusten en lasten moeten beter worden verdeeld, aldus Alders: meer lusten naar de regio die ook de lasten draagt. Zijn voorstellen gaan de komende weken langs de NAM, de provincie en andere betrokken partijen. In december moet de ministerraad zich erover uitspreken.