Er zouden het afgelopen jaar de helft meer Russische onderzeeërs en spionageboten in de buurt van grote glasvezelkabels opereren. „Ik maak me iedere dag zorgen over de plannen van Rusland”, aldus admiraal Frederick J. Roegge dit weekend tegen The New York Times.

„Deze Russische activiteit past in het plaatje van het voorbereiden van een nieuw conflict”, stelt Sico van der Meer van Clingendael, het Nederlandse instituut voor internationale betrekkingen. „De Amerikanen zuigen dit verhaal niet hun duim.” Volgens de onderzoeker zijn de kabels niet zozeer een militair doel, maar is een eventuele aanval gericht op economisch-maatschappelijke ontwrichting. „Wanneer een aantal belangrijke dataverkeerskabels worden uitgeschakeld, kunnen we geen orders meer plaatsen en krijgen we lege schappen in de winkel”, aldus de Clingendael-deskundige.

Het doorsnijden van de glasvezelkabels op een aantal van de moeilijkst toegankelijke locaties zou de ultieme Russische hack op de VS zijn, schreef The New York Times dit weekend. Meer dan 95 procent van de dagelijkse communicatie gaat via die kabels.

Grote internetkabels breken wel vaker. Internetverkeer wordt dan omgeleid via een van de vele andere kabels. Meestal zijn slepende ankers of visnetten de boosdoener van een breuk. Vaak is de schade binnen een paar dagen te repareren. De Russen richten zich volgens de Amerikanen nu echter op internetkabels die kilometers diep liggen. Die kabels zijn moeilijk in de gaten te houden en bijna onmogelijk te repareren.

Hoewel de inlichtingendiensten geen details willen prijsgeven, waren de „tientallen bronnen” die The New York Times onder voorbehoud van anonimiteit sprak wel open. Zij melden dat van de Noordzee tot Noordoost-Azië en zelfs in de wateren dicht bij Amerikaanse kusten de Russische activiteiten langs de kabelsroutes aanzienlijk zijn toegenomen.

Een woordvoerder van het Nederlandse ministerie van Defensie erkent dat er onderzeeboten zijn waargenomen in het zuidelijke deel van de Noordzee. Defensie wil echter niet speculeren over de vraag wat die schepen daar deden. „Russische marineschepen worden tijdens hun passage door het bij Nederland gelegen deel van de Noordzee in de regel begeleid door Nederlandse marineschepen”, aldus de woordvoerder.

De ligging van de internetkabels is op internet eenvoudig te vinden. In Egmond, Beverwijk, IJmuiden, Zandvoort, Katwijk en Domburg komen datakabels aan op het Nederlandse vasteland. Naast de internetkabels liggen op de zeebodem geheime kabels voor militaire operaties. De locaties daarvan zijn niet bekend bij het grote publiek.