„Japans bedrijf verkocht Libië atoomtechnologie”
Een Japans bedrijf heeft Libië onderdelen geleverd voor installaties die gebruikt kunnen worden voor de ontwikkeling van kernwapens. Dat hebben diplomaten bij het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) in Wenen vrijdag op voorwaarde van anonimiteit gezegd.
De diplomaten zeiden dat een Japans bedrijf Libië in 1984 een installatie voor de conversie van uranium heeft verkocht. Dergelijke installaties kunnen worden gebruikt voor de verrijking van uranium. Laagverrijkt uranium is bruikbaar voor de opwekking van kernenergie, maar uranium dat tot 90 procent is verrijkt, kan worden gebruikt in een atoombom.
De diplomaten noemden de levering van de technologie „een flagrant voorbeeld” van het falen van controles op de export, die juist bedoeld zijn om dergelijke technologie uit handen van schurkenstaten te houden. Volgens een van hen was overigens niet alleen Japan betrokken bij de levering. Het materiaal waarin de technologie verpakt zat, zou erop duiden dat de goederen via een ander land naar Libië waren getransporteerd.
Een woordvoerder van de Japanse regering zei dat de bevindingen van het IAEA al worden onderzocht. Op grond van eerdere afspraken met het IAEA kon hij echter niets zeggen over het verloop van het onderzoek.
In tegenstelling tot andere aan het licht gekomen leveringen van nucleaire technologie aan Libië, Iran en Noord-Korea, lijkt het deze keer om een rechtstreekse verkoop door een Japans bedrijf te gaan, zonder tussenkomst van de zogeheten nucleaire zwarte markt die werd geleid door de Pakistaanse kerngeleerde Abdul Qadeer Khan. De diplomaten uitten hun bezorgdheid over het feit dat de technologie juist vanuit Japan is geëxporteerd. De Japanse exportcontroles werden tot nog toe beschouwd als uiterst effectief, wat erop kan duiden dat de Japanse overheid wist van de uitvoer van de technologie. „Als Japan deze deal eerder had gemeld, had dat de onderzoeken naar de nucleaire zwarte markt aanzienlijk kunnen versnellen”, zei een van de diplomaten.
Libië maakte in december vorig jaar bekend een kernwapenprogramma te hebben en ervan af te willen. Sindsdien heeft het experts uit verschillende landen toegelaten om de installaties voor de ontwikkeling van kernwapens te inventariseren en te ontmantelen. Uit onderzoeken naar het Libische kernwapenprogramma is veel informatie losgekomen over de nucleaire zwarte markt van de Pakistaanse kerngeleerde Khan.