Donkergele kaart Europees Parlement voor Roemenië
Het Europees Parlement heeft woensdag forse kritiek geuit op kandidaat EU–lidstaat Roemenië. Het Oost–Europese land, dat zelf in 2007 wil toetreden tot de Europese Unie, kan dat wel vergeten als niet snel een einde wordt gemaakt aan de wijd verspreide corruptie, erbarmelijke omstandigheden in weeshuizen, de haperende rechtsstaat en het gebrek aan persvrijheid.
Volgens GroenLinks–europarlementariër Lagendijk is een „donkergele kaart" uitgedeeld. Het EP heeft uiteindelijk het recht om toetreding tot de EU af te wijzen, als het vindt dat Roemenië nog niet klaar is voor Europees lidmaatschap. Eerder stelden de EU–regeringsleiders dat Roemenië wel op 1 januari 2007 zou kunnen toetreden.
CDA–europarlementariër Oostlander wilde oorspronkelijk verder gaan en de onderhandelingen met Roemenië tijdelijk stopzetten. Onder meer na forse discussie hierover binnen de Europese christen–democratische familie werd gekozen voor een zware waarschuwing aan Boekarest.
Oostlander sloot zich daarom vorige maand in de buitenlandcommissie van het EP al aan bij een advies in die richting van de Britse liberale europarlementariër barones Nicholson. Tijdens een debat op woensdag kon een groot deel van het EP zich vinden in de tekst van Nicholson.
Haar rapportage heeft zijn effect overigens niet gemist. Nog vóór de stemming over de tekst, die voor donderdag op de agenda staat, ontsloeg de Roemeense premier Nastase zijn justitieminister Stanoiu en belastte hij drie nieuwe vice–premiers met de EU–toetreding.
Alleen de socialisten in het EP en de Duitse christen–democraten aarzelen nog of zij na de versnelde aanpak van Nastase de kritische tekst van Nicholson wel moeten steunen. De PvdA zegt de waarschuwende tekst in ieder wel te zullen goedkeuren.
PvdA–europarlementariër Wiersma vindt samen met Lagendijk (GroenLinks) wel dat Roemenië nu extra scherp onder de loep komt te liggen, omdat veel huidige lidstaten de uitbreiding met tien nieuwe landen per 1 mei steeds kritischer beginnen te bekijken. „Dat neemt niet weg dat Roemenië een waarschuwing nodig heeft", aldus Wiersma. „Maar geen laatste waarschuwing. Daar houd ik niet van."
Oostlander, Wiersma en Lagendijk zeggen dat het moeilijk wordt voor Roemenië om de streefdatum van 2007 nog te halen. Zij zeggen echter niet hardop dat de kans op toetreding in 2007 al is verkeken. D66–afgevaardigde Van den Bos noemt het „zeer onwaarschijnlijk" dat Roemenië de streefdatum nog haalt. Hij zegt dat bij een tegenstem van de socialisten in het EP de donkergele kaart „wordt afgezwakt tot een lichtgeel kaartje".