Alweer verkiezingen in Griekenland
ATHENE (ANP). De Grieken kunnen zondag voor de derde keer dit jaar naar de stembus. De grote winnaar van de vervroegde parlementsverkiezingen in januari, Alexis Tsipras (41), heeft vriend en vijand teleurgesteld en trad vorige maand af als premier. Een deel van zijn Coalitie van Radicaal-Links (Syriza) is boos weggelopen en heeft een eigen partij opgericht, de Volkseenheid.
In de maand voor zijn aftreden liet Tsipras nog een referendum houden over het door Europese schuldeisers geëiste en in Griekenland gehate economische bezuinigingsbeleid. De uitslag, ruim 60 procent tégen het beleid, bleef zonder gevolg, want Tsipras voelde zich in augustus verplicht toch te doen wat de schuldeisers de hele tijd verlangden in ruil voor nog meer noodkrediet: dramatisch bezuinigen en ingrijpend hervormen.
Zijn zeven maanden oude links-radicale linkse regering had daarmee niets bereikt. Het had vrijwel uitsluitend ellende veroorzaakt, zoals de sluiting van banken, strenge beperkingen in het betalingsverkeer en de daarmee samenhangende schade aan de reeds gehavende economie.
„U heeft een ramp veroorzaakt”, zei Vangelis Meimarakis (61) van de centrumrechtse partij Nieuwe Democratie (ND) begin deze week in een tv-debat met Tsipras. Beide leiders betoogden niet samen te willen te regeren. Dat biedt uitzicht op nog meer verkiezingen dit jaar, want de Griekse wet geeft erg weinig tijd voor een formatie.
De wet gaat ervan uit dat er snel een regering komt met een stabiele meerderheid. Daarom krijgt de grootste partij vijftig zetels cadeau in het parlement van driehonderd zetels. Maar deze opzet lukt al jaren niet meer. Zondag doen er zelfs negentien partijen mee.
De grootste twee, Syriza en de ND, behalen volgens recente peilingen slechts rond 27 procent. De ND zou Syriza iets voorbijstreven. Maar dat er meerdere coalitiepartners nodig zijn voor een nieuwe regering lijkt duidelijk en moeilijk. De derde partij van het land wordt met circa 6,5 procent in een recente peiling mogelijk de ultrarechtse Gouden Dageraad, waarmee samenwerking niet mogelijk is. De socialistische Pasok zou ook 6,5 procent kunnen halen.
In het vrijwel bankroete land heeft geen politicus van betekenis het aangedurfd verkiezingsbeloften te doen. Tsipras kon de schuldeisers uitschelden, maar maakte geen enkele belofte waar. Het enthousiasme van bijna 10 miljoen kiezers, van wie ongeveer een derde in bittere armoede leeft, neemt in de tsunami aan verkiezingen (zes sinds oktober 2009) steeds verder af.