Binnenland

„Grexit kanshebber Woord van het jaar”

LEIDEN (ANP). Het wel of niet bereiken van een akkoord tussen Griekenland en de eurolanden was de afgelopen weken niet alleen in de Europese politieke arena een van de belangrijkste onderwerpen. Ook op Twitter werd de Griekse crisis door kenners en leken van commentaar voorzien, uiteraard voorzien van de nodigde - vaak creatieve - hashtags. Zo gooit maandag #agreekment hoge ogen in de trending topic-lijst van Twimmer.com, maar de absolute koploper van de afgelopen tijd is #grexit. Taalkundige Vivien Waszink geeft het nieuw gevormde woord zelfs kans Woord van het jaar te worden.

13 July 2015 13:36Gewijzigd op 15 November 2020 20:24

Neologie, saillant genoeg een term van Griekse origine, houdt zich bezig met de vorming van nieuwe woorden (neologismen). Grexit, samengesteld uit Griekenland en exit, is er zo een. „Ik denk dat grexit een redelijke kanshebber is om Woord van het jaar te worden”, aldus Waszink, die als lexicograaf verbonden is aan het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL). „Het hangt er wel vanaf hoe lang het woord gebruikt wordt, maar als het aan het eind van het jaar nog steeds te horen en te lezen is, of op een lijstje staat dan maakt grexit een goede kans. Vaak zie je echter wel dat het woorden zijn die wat dichter bij huis liggen die de verkiezing winnen, zoals participatiesamenleving (de winnaar van 2013, red.).”

Het INL schrijft de verkiezing van het Woord van het jaar niet zelf uit - dat doet Van Dale - maar houdt zich wel bezig met onderzoek naar woordgebruik, zoals neologismen. „Zo hadden we afgelopen week ‘prexit’ als neologisme van de week”, geeft Waszink aan. Prexit verwijst naar de mogelijke uittreding van Puerto Rico uit de dollarzone. Net als grexit is het een goed voorbeeld van ‘blenden’, de techniek om nieuwe woorden te vormen uit samenstellingen die in elkaar worden geschoven. „En je ziet veel meer nieuwe woorden die op deze manier worden gevormd. Pontifexit, benedixit en trixit zijn ook zulke woorden. Mensen herkennen het, ze snappen hoe het regeltje werkt.”

Naast agreekment en grexit, gebruiken twitteraars ook veelvuldig woorden als grescue en graccident. Dit soort ‘geblende’ woorden ontstaan tegenwoordig vooral op Twitter, maar de techniek is volgens Waszink niet nieuw. „Je zag het vroeger al met traditionele krantenkoppen, waar journalisten soms nieuwe woorden in moesten persen. Ruimtegebrek speelt daarin een grote rol, kijk ook naar de vroegere sms-taal. Ook op Twitter is de ruimte beperkt. Dat dwingt mensen tot creativiteit en dat is juist leuk.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer