Dit jaar gaan lokale tarieven als onroerendezaakbelasting (OZB) en leges gemiddeld met 7,5 procent omhoog. „Dat is ver boven die nullijn”, zei MKB-voorzitter L. Hermans dinsdag bij de presentatie van een onderzoek van de werkgeversorganisatie naar de ontwikkeling van de lokale lasten in 36 gemeenten.

Hij noemde de stijging een „aanslag op de koopkracht van de burger, op het rendement van bedrijven en op het herstel van de economie. Het is ook een gevaar voor het sociaal akkoord. Als de overheid de tarieven niet matigt, wordt het handhaven van de nullijn voor de sociale partners ook steeds moeilijker.”

Het kabinet wil lastenverzwaring tegengaan, aldus Hermans, maar gemeenten doorkruisen dat beleid en gebruiken lastenverzwaring om de gaten in hun begroting te dichten. Daarbij verschuiven zij volgens hem steeds meer de lasten van de burger naar de ondernemer. Dat is vooral bij de OZB te zien, waar gemeenten verschillende tarieven mogen hanteren voor woningen en niet-woningen. „Sinds 2001 zijn ondernemers 600 miljoen euro meer kwijt aan OZB voor bedrijfspanden”, aldus Hermans.

De parkeertarieven gaan vooral in kleinere gemeenten fors omhoog. Volgens het onderzoek van MKB verhoogt Texel ze met 100 procent. Eindhoven spant de kroon met het verhogen van de toeristenbelasting, die er dit jaar 75 procent stijgt. Om aan meer geld te komen, voeren sommige gemeenten ook nieuwe heffingen in. „Zaandam gaat belasting heffen op reclame.”

Het kabinet moet zijn verantwoordelijkheid nemen en ervoor zorgen dat de tariefstijging in 2005 binnen de perken blijft. „Liefst op nul”, vindt MKB. Het Rijk moet een maximumpercentage aangeven waarmee tarieven mogen stijgen. Nu kunnen gemeenten dat zelf bepalen. Ook het verschil in OZB tussen woningen en niet-woningen is aan herziening toe, vindt de organisatie.

De Vereniging voor Nederlandse Gemeenten (VNG) wijst erop dat de gemeentelijke lastenstijging de afgelopen periode niet veel afwijkt van de rijksbelastingen. Wel deelt de VNG de zorg over de koers van het kabinet en van rijksmaatregelen, waardoor de gemeenten gedwongen zijn hun lokale heffingen te verhogen. Een centrale sturing in de gemeentelijke heffingen ziet de VNG niet zitten, omdat dat zou leiden tot kostenopdrijving en bureaucratie. De VNG zint nog op alternatieven voor een beter lokaal belastingstelsel.