Ruim een jaar geleden bracht de minister zijn plannen al naar buiten. Technische problemen maakten dat de wet niet eerder kon ingaan, zo luidde het officieel. Meer voor de hand liggend is echter de verklaring dat de Ierse bevolking rijp moest worden gemaakt. In Ierland is de pub traditioneel een verlengde van de huiskamer. Feestjes worden dan ook niet thuis gevierd, maar in de pub. Vrienden, bekenden, maar ook volslagen vreemdelingen vieren daar het feest mee.

Van de Ieren rookt ruim 30 procent een pakje sigaretten -in Ierland twintig stuks- per dag of meer. Volgens cijfers van de regering heeft 70 procent tevergeefs geprobeerd eens te stoppen met roken.

Een rondje langs wat pubeigenaars leert dat deze bang zijn dat hun omzet dramatisch zal dalen. Vorig jaar werd al een wet van kracht die het jongeren onder de achttien verbiedt zich na negen uur ’s avonds in een pub te bevinden. Voor de plaatselijke horecagelegenheden was dat al een enorme klap. Eigenaars van pubs klaagden al over wat zij noemden een aanzienlijk verlies aan inkomsten, „omdat we zo veel feestjes mislopen.” Het komende rookverbod zien ze dan ook met zorg tegemoet.

Deze week steken in verschillende county’s (Ierse provincies) pubeigenaren de hoofden bij elkaar over te nemen acties. In Tralee, de hoofdstad van de in het zuidwesten gelegen county Kerry, kwamen ze maandagavond al bijeen. De gezichten van de mannen, die veruit in de meerderheid waren, werden naarmate de avond vorderde steeds roder. Een woedende spreker: „Als de minister er zo zeker van is dat deze wet ons geen omzet gaat kosten, dan moet hij het systeem uit de staat New York maar overnemen”, zo betoogde hij. „Als een pubhouder daar kan aantonen dat hij vanwege het rookverbod 20 procent omzet verliest, krijgt hij compensatie.”

Het voorbeeld van pub An Tobar in Galway moet zijn verhaal kracht bij zetten. Deze eerste rookvrije pub van Ierland werd vorig jaar met veel tamtam geopend. Na twintig weken moest hij wegens gebrek aan belangstelling de deuren weer sluiten. De pubhouders van Kerry besluiten de avond met te stellen dat ze gaan onderzoeken of ze de minister voor de rechter kunnen dagen.

Deze week komen de pubeigenaren uit de meeste andere county’s bij elkaar. Voorzover bekend leggen alleen die uit de centraal gelegen county Kilkenny het hoofd bij voorbaat in de schoot. „Wij kunnen er toch niets tegen doen”, aldus een woordvoerder. „De meeste mensen accepteren het verbod als iets waar ze toch niet omheen kunnen.” Grote ontstemming is er over het feit dat de minister er een jaar over doet om de maatregel kracht van wet te doen geven, vervolgens de pubeigenaars zes weken geeft om de maatregel door te voeren, maar verder geen informatie beschikbaar kan stellen.

Wel heeft de overheid een telefoonnummer opengesteld waar rokers heen kunnen bellen als ze willen stoppen. Bellen naar het nummer is overigens wel tegen het normale tarief. Deze week gaat ook de overheidscampagne van start die het publiek om moet krijgen.

Steun uit onverwachte hoek voor uitstel van het verbod komt van de gezondheidsinspectie. Voor heel Ierland zijn er officieel 41 inspecteurs beschikbaar die naleving van het verbod moeten controleren. De maatregel betekent vooral werken in de avonduren en in het weekeinde. Nu al is de dienst overbelast. Bovendien zijn niet eens alle vacatures ingevuld.

De restauranthouders en hoteleigenaars zijn terughoudender in hun reacties. Navraag leert dat zij zich over het algemeen zonder morren bij de wet zullen neerleggen.