Bouwend Nederland, 
de Aannemersfederatie Nederland Bouw en Infra in Veenendaal, de belangenclub Zelfstandigen Bouw, ze sturen allemaal brieven en voeren besprekingen om het btw-tarief voorlopig op 6 procent te houden. Ze benadrukken dat het nu nog een heksenketel is, dat de ene klus na de andere binnen komt rollen, maar dat de order­portefeuille na 1 juli weer helemaal leeg is.

Het gaat meestal om kleine verbouwingen en renovaties in bestaande woningen van ten minste twee jaar oud, zoals het plaatsen van een dakraam of dakkapel, het stuken van een muur, het installeren van een keuken, of het opnieuw betegelen van een terras. Grotere nieuwbouw­projecten horen er niet bij.

In maart 2013, toen de economische crisis echt van geen wijken wilde weten, kwam minister Blok (Volkshuisvesting) met het plan om hoveniers, bouw­bedrijven en de installatiebranche een handje te helpen door de btw op arbeidskosten te verlagen van 21 naar 6 procent. Omdat de loonkosten een belangrijk deel van de rekening van aannemer of klusser uitmaken, zou het de consument bij een project van 1000 euro tussen de 50 en de 100 euro kunnen schelen.

Duwtje in de rug

De maatregel was een succes. De bouwwereld liet weten dat het duwtje in de rug werkte, waarna minister Blok de maatregel, die oorspronkelijk op 1 januari zou zijn afgelopen, nog eens voor een halfjaar verlengde. Maar per 
1 juli is het echt gedaan en moeten timmerlieden, tegelleggers en metselaars bij hun eigen uurloon van gemiddeld 35 euro, weer 
21 procent btw optellen. Schilderen, stuken en isoleren van de woning blijven overigens wel onder het lage tarief vallen.

Probleem bij de lobby van de aannemers is dat er geen goede cijfers beschikbaar zijn van de werking van de belasting­verlaging. Je weet immers nooit of de drukte van dit moment te maken heeft met de licht aantrekkende economie, of met het lagere btw-tarief.

Het verst om het pleidooi voor verlenging van de maatregel te onderbouwen, kwam Werkspot in Tilburg. Op deze oudste en grootste klussite van het land vinden bijna 200.000 consumenten en meer dan 7000 aanbieders elkaar. De consument plaatst gratis z’n advertentie en de aannemers en klussers schrijven erop in.

Volgens onderzoek van Werkspot is twee derde van zijn vakmensen bang dat het aantal opdrachten na 1 juli weer gaat dalen bij een stijging van het btw-tarief tot 21 procent. Van de consumenten zegt 70 procent bewust voor 1 juli een klus te laten uitvoeren, omdat het nu nog goedkoper kan.

Door het lagere btw-tarief, zo heeft Werkspot berekend, is het aantal klussen dat via de site is afgenomen, met 6 procent gestegen. Het grootste deel van de consumenten denkt hiermee zo’n 1000 euro te besparen. Dat is overigens alleen het geval met een opdracht die de 10.000 euro overstijgt. Bij Werkspot zit de groei vooral bij de onderdelen timmerwerk, dakrenovatie en sloopwerkzaamheden.

Bijna een derde van de vaklui meent dat ze na 1 juli hun uurtarief moeten aanpassen om vol aan het werk te kunnen blijven. Bijna alle consumenten zijn op de hoogte van het lage btw-tarief, maar niet iedereen weet dat het voordeel op 1 juli afloopt. Het is niet voldoende om het werk voor 1 juli te laten beginnen en vooruit te betalen. Als het project op die datum niet is afgerond, moet na die tijd het hogere btw-tarief op arbeid gerekend worden.

Uurloon

Het is overigens nog maar de vraag of de soep zo heet gegeten wordt als die nu wordt opgediend. Juli en augustus zijn traditioneel slechte maanden voor de bouw- en installatiebranche. Bovendien is de verlaging van het btw-tarief deels psychologisch van aard. Verbouwen lijkt goedkoper, maar hoeft dat niet te zijn. Niet de belastingkorting, maar de hoogte van het uurloon van de klusser en de snelheid waarmee hij werkt, bepalen de prijs van een project. De afgelopen jaren zijn de uurlonen steeds verder uiteen gaan lopen. Volgens de Stichting Loonwijzer varieert het uurloon in de bouw van 25 tot 55 euro. Uit­eindelijk zien consumenten pas na afloop aan de kwaliteit van het werk of ze goede zaken hebben gedaan, btw of geen btw.

Maar het feit dat volgens de cijfers van Werkspot het aantal klussen slechts met 6 procent is gestegen, geeft toch te denken. Hoogleraar woningmarkt P. Boelhouwer is dan ook van mening dat de regeling niet „in het oneindige kan worden doorgetrokken.” Hij vindt het effect beperkt, terwijl het de overheid veel geld kost.

Uurtarieven

Verschillen in uurtarieven in de bouw volgens de Stichting Loonwijzer:

Metselaar 18-35 euro

Tuinman 15-25 euro

Timmerman 20-30 euro

Schilder 25-50 euro

Stukadoor 25-55 euro