Verhagen haalde vorig jaar de publiciteit met een pleidooi om euthanasie in Nederland ook toe te staan voor kinderen in deze leeftijds­categorie. Hij deed dat kort nadat België de mogelijk­heden voor actieve levensbeëindiging bij minderjarigen verruimde. „Het is vreemd dat we een regeling hebben voor ondraaglijk en uitzichtloos lijden bij pasgeborenen tot 1 jaar en bij kinderen vanaf 
12 jaar, terwijl er voor de groep daartussen niets is geregeld”, aldus de hoogleraar gisteren.

Hij benadrukt dat de NVK niet als doel heeft het beëindigen van jonge levens te vergemakkelijken. „Het is belangrijk dat het goed geregeld is. Zo voorkom je dat er niet van alles gebeurt zonder dat het kan worden gecontroleerd.”

Verhagen stelt niet alleen te staan in zijn pleidooi. „Ik ken veel kinderartsen die worstelen met dezelfde vragen. Als arts wil je niet op een gegeven moment tegen ouders moeten zeggen dat je niets meer mag doen, omdat er niets geregeld is voor kinderen tussen de 1 en de 12 jaar die ondraaglijk lijden. Doordat de palliatieve zorg zo goed is, komt dit in de praktijk maar heel weinig voor, maar het gaat mij om het principe.”

Grote bezwaren

Hoogleraar ethiek en zorg dr. Th. Boer zegt in een reactie grote bezwaren te hebben tegen het toestaan van euthanasie bij kinderen onder de 12 jaar. Euthanasieverzoeken van patiënten in deze leefstijdscategorie behoren volgens hem tot de grote uitzonderingen. „Daar wetgeving voor maken, is pure symboolpolitiek en leidt weer tot nieuwe problemen”, aldus Boer.

Of kinderen in de desbetreffende leeftijdsgroep wilsbekwaam kunnen worden geacht, noemt Boer „zeer dubieus, ook al zijn er heel verstandige 11-jarigen. Verder is het niet zo dat er maar één gat is in de wetgeving, namelijk voor kinderen tussen de 1 en de 12 jaar. Er zijn wel twintig gaten. Als je in dit ene geval de wet wilt veranderen, kan familie van ernstig verstandelijk gehandicapten en dementerenden terecht de lijn doortrekken en ook vragen om euthanasie voor hun geliefden die ondraaglijk lijden.”

Wilsbekwaamheid

In gevallen waarin euthanasie niet is toegestaan, zijn er allerlei mogelijkheden om door middel van pijnbestrijding het lijden 
van patiënten te verlichten, stelt Boer.

„Bovendien zijn we bij euthanasie dertig jaar lang uitgegaan van het criterium van wilsbekwaamheid. Zo hebben we onze euthanasiewet destijds internationaal verkocht. Als we nu van dat principe afstappen, gaat onze internationale reputatie naar de haaien. Niet voor niets was wilsbekwaamheid een belangrijke voorwaarde om euthanasie in Nederland toe te staan. De mogelijkheid dat mensen voor anderen gaan beslissen dat zij maar beter kunnen sterven, brengt te grote risico’s mee.”