Organistenportret: Philip Verloo uit Capelle aan den IJssel
Het is 71 jaar geleden dat Philip Verloo (87) voor het eerst orgelspeelde in een kerkdienst. En nog steeds begeleidt hij met veel genoegen de gemeentezang in verschillende kerken in Capelle aan den IJssel, Nieuwerkerk aan den IJssel en Hillegersberg. „Ik heb onlangs afscheid genomen van de Hillegondakerk in Hillegersberg. Dat was het mooiste orgel dat ik bespeelde als kerkorganist, maar ik moest er een gammel trapje voor op. De kerkenraad vond het beter dat ik stopte en dat vond ik zelf ook een goed idee.”
In het huis in Rotterdam waar Verloo opgroeide stond een harmonium waar hij graag op speelde. Later volgde hij in Utrecht op zaterdagmiddag de kerkmuziekschool. „Ik ben dat gaan doen omdat er in de gemeente waar ik lid was een koor werd opgericht. Vijftig mensen wilden lid worden. Zonder dat hij mij iets had gevraagd, zei ds. Korevaar bij de oprichting: „Verloo begeleidt.” Daarom ben ik toen in Utrecht die muzieklessen gaan volgen. Ik had les op het domorgel van Stoffel van Viegen. Koordirectie kreeg ik van Adriaan Schuurman. Een predikant gaf liturgieles.”
Van zijn opleiding in kerkmuziek heeft Verloo goed gebruikgemaakt. Jarenlang dirigeerde hij verschillende koren. Vanaf 1957 diende hij de hervormde gemeente van Hillegersberg, eerst in de Alexanderkerk, later in de Hillegondakerk. „De kerkenraad had me daar de opdracht gegeven om van begin af aan ritmisch te spelen, terwijl de gemeente gewend was isoritmisch te zingen. Toen ik na 42 jaar afscheid nam, konden ze het wel. In het begin zei een gemeentelid tegen me: „Wat heb je vanmorgen weer goddeloos gespeeld.” Ja, die dingen gebeuren. Gelukkig stonden daar ook veel complimenten tegenover.”
Naast de verandering van isoritmisch naar ritmisch zag Verloo in de loop der jaren ook heel wat liedbundels voorbijkomen. „Soms heb ik wel vier of vijf bundels nodig in een dienst. Ik ben blij met het nieuwe Liedboek. Het is een hele vooruitgang na al die opwekkingsliederen. Die zijn muzikaal soms heel zwak. In mijn gemeente, de Ontmoetingskerk in Capelle, zingen ze die dan ook nog het liefst bij de piano. Ze weten best dat ik daar niet zo van houd.”
Verloo krijgt de liturgieën van de diensten vaak ruim van tevoren. Hij speelt thuis de melodieën door, maar leest ook de Bijbelgedeelten. „Ik let goed op de inhoud van een lied. Past daar een ingetogen spel of juist een uitbundige lofzang bij? Ik laat het orgelspel graag goed aansluiten bij de prediking. Vroeger speelde ik vaak Bach, ook in de dienst. Maar nu waag ik me in de kerk niet meer aan ingewikkelde orgelliteratuur. Ik improviseer in een barokke stijl.”
Het liefst brengt de organist Psalm 8 ten gehore. „Die staat genoteerd voor mijn begrafenis. Je hoort in tekst en melodie de macht van God en de kleinheid van de mens. Ik vind het een schitterende psalm.”
Dit is het derde deel in een serie organistenportretten. Maandag deel 4.
