Gerechtshof Israël hoort klachten over muur
Twee Israëlische mensenrechtengroeperingen hebben maandag voor het hooggerechtshof in Jeruzalem uiteengezet waarom de bouw van een veiligheidsmuur rond de Westelijke Jordaanoever illegaal zou zijn. Over twee weken buigt het Internationaal Gerechtshof in Den Haag zich over dezelfde kwestie.
De muur komt grotendeels op Palestijns gebied te staan. De klagers stellen dat Israël daarmee op onwettige wijze handelt. Israël schendt volgens hen met de muur bovendien de mensenrechten, aangezien die het dagelijks leven van duizenden Palestijnen op ingrijpende wijze negatief beïnvloedt.
De Israëlische regering verweert zich tegen de beschuldigingen. Volgens landsadvocaat Michael Blass is de route van de veiligheidswal, die vele honderden kilometers lang zal worden, nog niet volledig vastgesteld. Zondag nog maakte de regering bekend de loop van de muur iets te wijzigen om de Palestijnen ter wille te zijn. „Het geheel is dynamisch”, zei Blass. „Er zullen oplossingen worden gevonden.”
Volgens Israël is de muur nodig om Palestijnse plegers van aanslagen uit Israël te weren. Volgens de Palestijnen maakt Israël zich schuldig aan landjepik. De klagers eisen onder meer dat de muur alleen wordt gebouwd op grondgebied dat Israël al voor de oorlog in 1967 in handen had.
Het hooggerechtshof liet weten zo snel mogelijk uitspraak te zullen doen, maar of die uitspraak te verwachten valt nog voordat het hof in Den Haag zich over de zaak buigt, is onduidelijk. De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft de zaak aangekaart bij het Internationaal Gerechtshof.
De Palestijnse minister van Informatie, Yasser Abed Rabbo, zei maandag dat de regering-Arafat overweegt eenzijdig een Palestijnse staat uit te roepen op de Westelijke Jordaanoever, in de Gazastrook en in Oost-Jeruzalem als Israël de Palestijnen een grens oplegt.
De mogelijkheid om een Palestijnse staat uit te roepen werd het afgelopen weekeinde geopperd op een vergadering van Palestijnse leiders, zei Abed Rabbo. Volgens hem schaarde een groot deel van de aanwezigen zich achter het idee. Hij zei niet of de Palestijnse leider Yasser Arafat ook vóór was. Andere deelnemers zeiden dat het idee slechts terloops was besproken en niet op de agenda stond, maar Abed Rabbo bleef erbij dat het eenzijdig uitroepen van een Palestijnse staat een serieuze optie is.
Uit een opinieonderzoek waarvan maandag de uitkomsten zijn gepubliceerd blijkt dat steeds minder Palestijnen de volksopstand tegen Israël steunen. Volgens het onafhankelijke Palestijnse Centrum voor Publieke Opinie, dat de peiling uitvoerde onder 500 Palestijnen, is 35 procent van de Palestijnen voor voortzetting van de intifada. In november 2003 was dat nog 43 procent en in november 2002 zelfs 73 procent. Veertig procent vindt dat de strijd moet worden gestaakt.
De steun voor zelfmoordaanslagen daalde van 55 procent vorig jaar september tot 31 procent nu; 35 procent vindt dat er geen zelfmoordaanslagen meer moeten worden gepleegd.
De Palestijnse minister van Buitenlandse Zaken, Nabil Shaath, zou het een goed idee vinden als de Europese Unie Israël en de Palestijnen het EU-lidmaatschap zou aanbieden om zo het vredesproces weer op gang te brengen. Shaath zei dat maandag tijdens een bezoek aan Spanje.
De Israëlische oud-premier Shimon Peres lanceerde het idee afgelopen weekeinde op een congres in Madrid. Shaaths Spaanse ambtgenoot Ana Palacio beloofde het plan dinsdag in Parijs ter sprake te brengen tijdens overleg met haar Franse en Duitse collega’s. Het idee kan „baanbrekend” zijn, zei Palacio.