Afghanistan wil weer normaal zijn
Het Afghaanse interim-bewind onder leiding van Hamid Karzai heeft dinsdag nieuwe stappen gezet om zijn verwoeste land weer enigszins een normaal aanzicht te geven. Tijdens een snijdend koude dag vol ceremonieel vertoon werd onder meer de nieuwe nationale vlag gehesen boven het presidentieel paleis. Bovendien werd de grondwet van 1964 afgestoft en van kracht verklaard.
Karzai sprak van een nieuw tijdperk. „Ik hoop dat mijn land voor altijd vrede zal hebben. Ons volk heeft veel problemen gekend, maar we moeten de handen ineenslaan en het land weer opbouwen”, aldus de interim-premier. De nieuwe nationale vlag draagt ook een spreuk: ”Er is geen andere God dan Allah, Mohammed is de boodschapper van Allah”.
De tussentijdse premier, hij blijft vooralsnog tot juni in dienst, zei ook dat behalve de bepalingen in de grondwet ook alle afspraken van het akkoord van Bonn onverkort zullen worden nageleefd. In deze overeenkomst van 5 december 2001 is onder meer bepaald hoe Afghanistan na de val van de fundamentalistische Taliban wordt bestuurd. De vlagceremonie dinsdag werd geleid door een vrouw, ondenkbaar tijdens het Taliban-bewind. Dat had vrouwen gedegradeerd tot nagenoeg rechteloze burgers.
De ’nieuwe’ grondwet stamt uit de tijd dat koning Zahir Shah Afghanistan leidde. De 87-jarige ex-vorst leeft sinds 1973 in ballingschap in Rome. Hij zal op 21 maart terugkeren naar Kabul. In juni opent hij de ”loya jirga”, de stammenraad die over een nieuwe overgangsregering zal beslissen. Karzai heeft al eerder gezegd graag zijn land verder te willen leiden.
De inspanningen van Karzai ten spijt is er nog allerminst sprake van een normale situatie in het Aziatische land. Een internationale troepenmacht is actief in Kabul, in bepaalde regio’s van het land heerst nog altijd een machtsstrijd tussen lokale krijgsheren, het aantal wapens in omloop is bijzonder groot en zo nu en dan duiken nog al-Qaida- en Taliban-strijders op. Alleen al in januari keerden volgens de VN bovendien 105.000 vluchtelingen terug, een voorbode van nog eens honderdduizenden anderen die de komende maanden worden verwacht.
Artsen zonder Grenzen wees dinsdag nog eens op de grote schare ondervoede kinderen in Afghanistan. Het VN-kinderfonds Unicef begon dinsdag op zijn beurt met een grootschalige vaccinatie tegen mazelen. In totaal moeten in heel Afghanistan 10 miljoen kinderen tussen zes maanden en twaalf jaar ingeënt worden, een aantal dat ongeveer 40 procent van de totale Afghaanse bevolking vertegenwoordigt. Unicef hoopt dit jaar 35.000 kinderlevens door de inentingen te redden.
Karzai heeft de komst van een eigen leger en een eigen politiemacht intussen tot prioriteit verklaard. De Britse minister van Defensie, Hoon, op bezoek in Kabul, zegde de Afghaanse leider hierbij niet nader omschreven steun toe. De overgangsregering denkt zo’n 250.000 manschappen nodig te hebben om de veiligheid en stabiliteit te kunnen waarborgen. Het mandaat van de internationale troepenmacht ISAF, waarvan ook Nederlanders deel uitmaken, zou bovendien tot buiten de grenzen van Kabul opgetrokken moeten worden, zo onderstreepte Karzai dinsdag nog maar eens.
Anonieme hoge Afghaanse functionarissen maakten dinsdag tegenover het persbureau Reuters duidelijk dat de overgangsregering een ”Realpolitik” zal voeren om de eenheid te waarborgen. Karzai heeft de krijgsheren in het land weliswaar formeel de wacht aangezegd, maar de eeuwenoude tradities in het land waarbij de macht de facto wordt gedeeld door de verschillende stammen en bevolkingsgroepen is niet te negeren. Zolang er wordt ontwapend, er vreedzaam wordt geleefd en de autoriteit van Kabul wordt erkend, kan de nieuwe driekleur als teken van eenheid rustig wapperen.
Afghanistan heeft dinsdag de maankalender vervangen door de zonnekalender. Daardoor gaat het land bijna veertig jaar terug in de tijd. De Afghanen leven nu niet meer in het jaar 1423, maar in 1381.
Afghanistan gebruikte tot 1999 ook al de zonnekalender, die uitgaat van de cyclus van de zon. Deze kalender wordt in alle westerse landen gehanteerd.
De Taliban voerden in 1999 de door veel moslims gebruikte maankalender in, waarbij elke nieuwe maan een nieuwe maand inluidt. Uit praktische overwegingen gebruiken veel moslimlanden beide kalenders naast elkaar. De islamitische jaartelling begint in 622, het jaar waarin Mohammed naar Medina zou zijn getrokken.