Woestijnrat veroorzaakte mogelijk builenpest
LONDEN (ANP). Tot nu toe werd de zwarte rat beschouwd als de verspreider van de builenpest. Een groep geleerden onder leiding van de Noor Nils Christian Stenseth denkt echter dat de talrijke epidemieën van de dodelijke ziekte in Europa kunnen zijn veroorzaakt door de reuzewoestijnrat uit Azië. Zij baseren zich op gegevens over het weer in de tijd dat de epidemieën uitbraken.
De wetenschappers schrijven volgens de BBC over hun onderzoek in het Amerikaanse tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences. De builenpest, bekend als de Zwarte Dood, kwam in 1347 uit Azië naar Europa en veroorzaakte daar grote ellende: meer dan 50 miljoen Europeanen stierven. In de vierhonderd jaren erna braken steeds weer epidemieën van de ziekte uit, die aan miljoenen mensen het leven kostten. Tot nu toe werd ervan uitgegaan dat de uitbraken ontstonden doordat vlooien van geïnfecteerde zwarte ratten de ziekteverwekker op mensen overbrachten.
De wetenschappers vergeleken de jaarkringen van bomen met berichten over 7711 uitbraken van de builenpest in Europa om te zien of de weersomstandigheden optimaal waren voor een snelle verspreiding van de ziekte via ratten. Daarvoor is volgens Stenseth een warme zomer nodig met niet te veel neerslag. „Droog maar niet te droog.”
Voor Europa konden de wetenschappers geen verband vaststellen, maar zij geloven dat de speciale weersomstandigheden in Azië wel tot verspreiding van de ziekte kunnen hebben geleid. „Wij tonen aan dat als er goede omstandigheden voor woestijnratten en vlooien in Centraal-Azië waren, de bacterie (die de builenpest veroorzaakt) opdook in havensteden in Europa en zich van daaruit over het continent verspreidde”, aldus Stenseth.