VN willen onder voorwaarde missie naar Irak sturen
De Verenigde Naties zijn bereid een team naar Irak te sturen om te beoordelen of daar op korte termijn verkiezingen kunnen worden gehouden. Eerst moet echter worden onderzocht welke veiligheidsrisico’s het team loopt, zei VN–secretaris–generaal Kofi Annan dinsdag in Parijs.
„Ik ben tot de conclusie gekomen dat de VN een constructieve rol kunnen spelen in het vinden van een uitweg uit deze impasse", aldus Annan. „Zodra ik overtuigd ben dat het Tijdelijke Coalitie Bestuur in Irak adequate maatregelen heeft genomen om de veiligheid te garanderen, stuur ik een missie naar Irak." In Bagdad is dinsdagavond een VN–team aangekomen om de veiligheidssituatie in Irak te bekijken.
Overigens ziet Annan geen VN–vredesmissie naar Irak vertrekken. „Ik denk dat het sturen van blauwhelmen voorlopig niet aan de orde is." Hij noemde een internationale troepenmacht onder VN–vlag wel mogelijk.
De VN haalden hun internationale medewerkers in augustus weg uit Irak na een aanslag op het hoofdkwartier van de organisatie in Bagdad. Door die explosie kwamen 22 mensen om het leven onder wie de speciale gezant van de VN, de Braziliaan Sergio Vieira de Mello.
De Verenigde Staten en de Iraakse regeringsraad hadden Annan vorige week gevraagd een missie naar Irak te sturen om de haalbaarheid van verkiezingen voor 30 juni te onderzoeken. Op die datum willen de VS volgens plan de soevereiniteit aan een Iraaks interim–parlement overdragen.
De Amerikanen willen dat hoogwaardigheidsbekleders van de diverse etnische groepen de tijdelijke vertegenwoordiging kiezen. De invloedrijke sjiitische religieuze leider grootayatollah Ali al–Sistani staat erop dat het parlement via algemene verkiezingen wordt gekozen.
Volgens de Amerikanen is zo’n stembusgang op korte termijn niet haalbaar. Zij zeggen dat Irak niet stabiel genoeg is. Bovendien ontbreken een goed bevolkingsregister en kieslijsten. De VN moeten nu gaan onderzoeken of een stembusgang toch mogelijk is.
Overigens kwamen door geweld dinsdag zeker negen mensen om het leven. In Khaldiya, een stad ten westen van Bagdad werden drie Amerikaanse militairen op patrouille gedood door een bomaanslag. Een Amerikaan raakte gewond. Volgens een ooggetuige hebben de militairen daarop een Irakees doodgeschoten. Later op de dag kwamen opnieuw drie militairen om door een bomaanslag op hun konvooi bij Iskandariya, vijftig kilometer ten zuiden van Bagdad. Drie Amerikanen raakten gewond.
In Bagdad zijn een Iraakse tolk en een chauffeur in dienst van de Amerikaanse televisiezender CNN doodgeschoten toen ze met hun auto’s in een hinderlaag liepen. Dat meldde de nieuwszender dinsdag. Een cameraman die in een andere auto zat, raakte gewond. De CNN–medewerkers waren op weg naar Bagdad toen de twee auto’s waarin ze zaten in een buitenwijk werd beschoten.
Uit angst voor een terroristische aanslag heeft het Japanse persbureau Kyodo vier journalisten teruggetrokken uit de stad As Samawah in het zuiden van Irak. Kyodo had „onbevestigde informatie" gekregen dat zijn journalisten mogelijk doelwit zouden kunnen zijn van een aanslag. De drie verslaggevers en een fotograaf zitten nu in Bagdad.
As Samawah is de hoofdstad van de provincie Al Muthanna, waar ongeveer 1100 Nederlandse militairen werkzaam zijn. Het Japanse leger is momenteel met dertig militairen bezig de komst van zeshonderd manschappen voor te bereiden die zich in Al Muthanna gaan bezighouden met de humanitaire wederopbouw. De Nederlanders hebben in de provincie de taak te zorgen voor veiligheid en stabiliteit. Volgens de Nederlandse militairen is de veiligheidssituatie in Al Muthanna „relatief stabiel, maar fragiel".