Bij de vorming van de internationale coalitie tegen IS benadrukte Washington voortdurend dat hier ook vijf Arabische soennitische landen aan deelnamen. De Verenigde Staten begrepen hoe gevoelig dit onderwerp lag in de wereld van de soennitische islam.

In de perceptie van veel soennitische moslims weigerde het Westen militair in te grijpen tegen het door alevieten gedomineerde regime in Damascus. Ook de voormalige Iraakse sjiitische premier Maliki, die de soennieten in eigen land onderdrukte, kreeg vrij spel. Maar plotseling gaat het Westen wel de soennitische strijders van IS bombarderen, wat alleen maar het sjiitische Iran in de kaart speelt.

Deze visie is momenteel wijdverbreid in het Midden-Oosten – en niet alleen onder gewone burgers. Premier Ahmet Davutoglu van Turkije heeft meerdere malen duidelijk gemaakt dat hij deze opvatting deelde. Davutoglu zag IS als de culminatie van de gerechtvaardigde opstand van onderdrukte soennitische moslims in Syrië en Irak. Van premier Davutoglu is bekend dat hij de ideoloog is binnen de Turkse AK-partij en grote invloed heeft op het denken van president Erdogan.

Het succes van de anti-IS-coalitie was echter in belangrijke mate afhankelijk van Turkse participatie.

De Amerikaanse vicepresident Joe Biden verwees hier enkele weken geleden naar tijdens een voordracht aan Harvard University. Tijdens deze lezing zei Joe Biden dat de Amerikaanse bondgenoten in de regio –waaronder Turkije– het grootste probleem waren omdat zij voortdurend radicale groeperingen in Syrië steunden. Het veroorzaakte een ongekende diplomatieke rel tussen Washington en Ankara en Biden zag zich gedwongen zijn excuses aan te bieden. De woorden van Biden vormden echter een indicatie voor het groeiende Amerikaanse onbehagen over Turkije.

Op 2 oktober nam het Turkse parlement een motie aan die in het Westen werd uitgelegd als een Turkse deelname aan de anti-IS-coalitie. Dit is echter nog maar de vraag. De Turkse regering kreeg door deze motie groen licht om Turkse militairen te stationeren op Iraaks en Syrisch grondgebied.

Opvallend hierbij was echter dat president Erdogan hierbij uitdrukkelijk aangaf dat deze militairen zouden worden ingezet tegen de „terroristische PKK en het criminele regime in Damascus.” Hij repte hierbij met geen woord over IS. Bovendien verweet Erdogan de afgelopen week het Westen dat zijn „anti-IS-retoriek steeds meer anti-islam wordt.”

Hij vroeg zijn toehoorders „waarom het Westen zich nooit druk had gemaakt over de PKK.” Het antwoord was volgens Erdogan eenvoudig: „Omdat de terroristische PKK niet in naam van de islam opereert.”

Enkele maanden geleden hielden de belangrijkste geestelijken van de soennitische islam een congres in Istanbul waarop president Erdogan de eregast was. Tijdens dit congres sprak Yusuf Qaradawi, leider van de moslimbroeders, in het bijzijn van Erdogan de volgende gedenkwaardige woorden: „Het kalifaat van IS is niet legitiem omdat het kalifaat in Turkije gevestigd dient te worden. President Erdogan zal hierbij slagen omdat God en de engel Gabriël met hem zijn. Nadat hij (Erdogan) het kalifaat gesticht heeft, zal er een hemelse heerschare van engelen verschijnen.” President Erdogan luisterde ontroerd toe.

De Amerikaanse president Obama heeft aangegeven dat het uiteindelijk doel van de anti-IS-coalitie de vernietiging van IS is. Critici van de Turkse president Erdogan vrezen echter dat deze IS eerder onder Turkse controle wil brengen. Dit zou een eerste stap zijn op de weg naar de heroprichting van het glorieuze Osmaanse kalifaat.