Dat zegt hoogleraar Gary Orfield van de Amerikaanse Harvard-universiteit maandag in een vraaggesprek met de Britse Daily Telegraph. „De situatie op de Amerikaanse scholen is beter dan vijftig jaar geleden, maar de trend gaat de verkeerde kant op”, vindt hij. „Landelijk gezien gaat intussen meer dan eenderde van de zwarte Amerikaanse kinderen naar scholen die voor 90 procent zwart zijn.”

De Verenigde Staten kennen een uiterst roerige geschiedenis als het gaat om etnische integratie op scholen. In de jaren vijftig en zestig waren er vooral in het zuiden regelrechte opstanden, waarbij zwarte kinderen onder militaire begeleiding naar voorheen volledig blanke scholen werden gebracht. Dat gebeurde als gevolg van een uitspraak van het hooggerechtshof uit 1954.

De jaren zeventig werden in het zuiden gemarkeerd door het ”bussing”, waarbij kinderen uit zwarte wijken op last van rechterlijke uitspraken verplicht naar scholen werden gereden in blanke wijken. Tegen dit geforceerde integratiebeleid ontstond ook in het noorden tegenstand, waarbij het in Boston zelfs tot gewelddadige rellen kwam.

Blijkens de Harvard-studie was 1988 uiteindelijk het „hoogtepunt” van de afgedwongen integratie in het onderwijs. In dat jaar ging 43 procent van de zwarte kinderen in het zuiden naar overwegend blanke scholen, die dertig jaar eerder nog verboden terrein waren.

Na 1988 veranderde het beleid door besluiten van de federale overheid en door rechterlijke uitspraken. De verantwoordelijkheid kwam steeds meer in handen van scholen zelf en de politiek nam steeds meer afstand. Rechtbanken in de zuidelijke staten verboden zelfs schoolprogramma’s waarbij de samenstelling van klassen werd geregeld naar etnische verscheidenheid. Het door juridische gevechten toch al afgebrokkelde beleid van het verplichte busvervoer naar blanke scholen werd in 1991 nagenoeg afgeschaft.

De terugkerende segregatie werd en wordt ook gevoed door de aanhoudende groei van woongebieden waarin alleen mensen van steeds dezelfde etnische achtergrond wonen. Bovendien trekken steeds meer blanke families zich terug uit de steden en laten rijkere blanke families hun kinderen in toenemende mate naar blanke particuliere scholen gaan.