Veel onzeker bij Schotse onafhankelijkheid
EDINBURGH (ANP). Als de Schotten donderdag bij het referendum over onafhankelijkheid ’ja’ zeggen, gaat er een hoop veranderen. Veel van die veranderingen zijn nog niet concreet uitgewerkt en sommige moeten nog worden uitgevochten. Zo wil een onafhankelijk Schotland wel het Britse pond als munteenheid blijven gebruiken, terwijl Engeland dat uitsluit.
Het is nog onduidelijk of koningin Elizabeth, die zich publiekelijk neutraal opstelt over het referendum maar thuis peentjes schijnt te zweten, ook koningin van een afgescheiden Schotland blijft. Dat hebben de voorstanders van onafhankelijkheid overigens wel voor ogen.
Het Schotse ja-kamp wil een open grens met Engeland, maar de Britse minister van Binnenlandse Zaken Theresa May heeft daar zo haar twijfels over. Zij vreest dat immigranten via Schotland makkelijk Engeland inkomen, als de Schotse immigratiewetten soepeler zijn dan de Engelse. Wellicht komen er dus wel paspoortcontroles.
Schotland is nu, als onderdeel van het Verenigd Koninkrijk, lid van de Europese Unie. Als het een zelfstandig land wordt, moet Schotland zich opnieuw aanmelden bij de EU. Zo’n proces kan jaren duren. Bovendien houdt Schotland niet automatisch de uitzonderingspositie die het Verenigd Koninkrijk nu heeft, zoals een eigen munteenheid in plaats van de euro. En Spanje kon nog wel eens tegen het EU-lidmaatschap van Schotland stemmen. Alleen al omdat het land zelf worstelt met regio’s die zich willen afscheiden en Schotland als slecht voorbeeld ziet.
De Schotse regering heeft al wel een datum geprikt waarop het land onafhankelijk wordt, voor het geval de uitkomst van het referendum ’ja’ is: 24 maart 2016. Direct na een eventuele ‘ja-uitslag’, moeten de voorstanders en de tegenstanders van onafhankelijkheid onderhandelen, bijvoorbeeld over het opstellen van een grondwet. De Act of Union uit 1707 wordt ontbonden. Deze serie wetten regelden de vereniging van de twee koninkrijken Engeland en Schotland in 1707.