Het leek logisch om ervan uit te gaan dat IS-strijders de Iraakse hoofdstad zouden mijden. Deze stad kent een meerderheid van sjiieten. Daarnaast hebben tienduizenden sjiieten uit Zuid-Irak zich in Bagdad verzameld en er gewapende milities gevormd. Zij willen de stad tegen elke prijs verdedigen tegen de horden van de soennitische IS. Een veldtocht tegen Bagdad zou daarom een vorm van zelfmoord voor IS zijn.

Enkele dagen geleden waarschuwde de sjiitische Iraakse geestelijke Muqtada al-Sadr al dat de jihadisten van IS zich opmaakten om de hoofdstad aan te vallen. In het noorden van het land bezitten ze al complete regio’s.

Sinds kort spreekt men binnen het Amerikaanse leger weer met verontrusting over het zogeheten „gordelplan.” In 2006 doodde het Amerikaanse leger Abu Musab al-Zarqawi (die aan het hoofd stond van wat nu IS heet). Tot hun grote verbazing vonden de Amerikanen in de verblijfplaats van Zarqawi een tot in de detail uitgewerkt plan met als titel ”De Bagdadgordels”.

Al-Qaida was toen van plan de Iraakse hoofdstad Bagdad aan alle zijden te omsingelen als een „gordel om de heup.” Dorpen en steden rondom Bagdad zouden worden veroverd, om van daaruit explosieven en zelfmoordenaars naar Bagdad te sturen die daar voor paniek moesten zorgen.

Er zijn aanwijzingen dat IS bezig is om dit plan uit 2006 wil gaan uitvoeren. Strategisch gezien kan dit slim zijn. De Iraakse regering zal namelijk gedwongen zijn om de troepen vanuit andere provincies terug te trekken naar Bagdad. Vervolgens hebben jihadisten in die andere regio’s vrij spel.

De kern van dit zogeheten gordel­plan vormen de tunnels. Dat doet denken aan de strategie van Hamas in de Gazastrook, maar in Bagdad zijn de onderaardse gangen al veel ouder. In de jaren 90 liet Saddam Hussein een uitgebreid netwerk van gangen rond de hoofdstad bouwen. Hij wilde zodoende de Iraakse wapens en troepenbewegingen aan het spiedende oog van Amerikaanse satellieten onttrekken.

Het is bekend dat IS samenwerkt met officieren uit het voormalige leger van Saddam Hussein. Een aantal van hen was betrokken bij de aanleg van dit gangenstelsel. De tunnels lopen westwaarts naar de provincie Hilla, ten zuiden van Bagdad. Het is een plattelandsgebeid vol moerassen. De Amerikanen gaven het de naam ”de driehoek des doods”.

De laatste weken is IS bezig op grote schaal strijders en wapens via deze tunnels richting het zuiden te smokkelen. Daarom hebben de Iraakse veiligheidsdiensten alarm geslagen. De Irakezen vrezen dat IS op deze manier controle zou kunnen krijgen over toegangswegen van en naar Bagdad richting het sjiitische achterland. Dit zou IS in staat stellen om de voor sjiieten heilige steden Najaf en Karbela aan te vallen. Het zou tevens de aanvoerroutes van sjiitische milities afsluiten. Kortom, het zou Bagdad vrijwel geheel isoleren omdat de Iraakse hoofdstad stad ook aan de noordzijde al grenst aan IS-territorium.