Yezidisme: eeuwenoud geloof bedreigd door IS
RIJSWIJK (ANP). Het yezidisme is een van de oudste geloofsuitingen in de wereld en combineert elementen uit onder meer het zoroastrisme, ontstaan in het oude Perzië, het christendom en de islam. Het geloof wordt voornamelijk mondeling overgeleverd, al lezen aanhangers van het geloof ook de Bijbel en de Koran. Een yezidi word je door geboorte, en trouwen met iemand van buiten de gemeenschap betekent verlies van je geloof of erger.
Yasdan, het opperwezen voor yezidi’s, wordt als te verheven gezien om rechtstreeks te aanbidden. In plaats daarvan bidden yezidi’s vijfmaal per dag tot Yasdans alter ego Taus Malak. De ‘pauwenengel’ staat ook bekend als Shaytan, Arabisch voor duivel. Door deze spraakverwarring worden de yezidi’s abusievelijk gezien als duivelsaanbidders, ook al speelt de hel geen rol in hun geloof. Geleidelijke zuivering van de ziel is namelijk mogelijk doordat die zich verplaatst door wedergeboorte in een ander lichaam.
Schattingen van het aantal yezidi’s lopen uiteen van een half miljoen tot 2 miljoen. De meesten van hen wonen in Noord-Irak, in gebieden die onder controle staan van Koerden, met wie ze zeer nauw verwant zijn. Lalish, het belangrijkste yezidi-heiligdom, ligt ruim 400 kilometer ten noordwesten van Bagdad, midden in Koerdistan. In Europa leven naar schatting 75.000 yezidi’s, vooral in Duitsland en de Scandinavische landen. De Nederlandse gemeenschap kent ongeveer 5000 leden.
Nu yezidi’s niet meer worden vervolgd in Turkije, keren steeds meer ballingen terug naar hun gemeenschappen in het grensgebied met Irak en Syrië. Zuidoost-Turkije vormt ook het meest logische vluchtoord voor de door Islamitische Staat (IS) verdreven yezidi’s uit Irak en Syrië.
