België neemt dan ook een centrale plaats in bij de herdenking van de 100ste verjaardag van deze oorlog, benadrukt de Belgische overheid. Hoewel de laatste getuigen zijn overleden, blijft de Grote Oorlog voortleven in het collectieve geheugen van het land.

„Meer dan welke moderne oorlog ook, leeft ’14-’18 in de herinnering voort als het ultieme voorbeeld van een onevenwicht tussen inzet en kosten. Het is de oorlog van de ‘opgeofferde generatie’, opgeofferd voor iets dat achteraf niet meer zo goed te achterhalen is”, aldus de Belgische historica Sophie De Schaepdrijver.

Op 4 augustus wordt in Luik (Wallonië) officieel herdacht dat het precies 100 jaar geleden is dat Duitsland België binnenviel en daarmee de Belgische neutraliteit schond. Het Duitse leger wilde door België oprukken naar Frankrijk, maar stuitte op hardnekkig verzet.

Die weerstand tegen de Duitsers staat centraal bij een plechtigheid op 28 oktober in het West-Vlaamse Ieper en Nieuwpoort. Over 4 jaar, op 11 november 2018, sluit Brussel de rij met de herdenking van de ondertekening van de wapenstilstand, dan een eeuw geleden.

De nationale ceremonie maandag in Luik begint om 11.00 uur bij het Herdenkingsmonument voor de Geallieerden. De Belgische koning Filip en talrijke hoogwaardigheidsbekleders uit binnen- en buitenland zullen de vele gesneuvelde militairen en burgerslachtoffers eren. De plechtigheid staat in het teken van verzoening. Voor Nederland wordt minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken verwacht.

Behalve deze drie grote herdenkingen zijn er nog tal van andere plechtigheden de komende tijd. In Bergen (Mons) staan de Britten op 4 augustus ’s middags stil bij de Britse deelname aan de oorlog, als reactie op de schending van de Belgische neutraliteit. Zij houden een herdenking op de plek waar de eerste Britse soldaat sneuvelde.

In Ieper, dat tijdens de oorlog totaal werd verwoest, worden tussen 22 april en 28 mei 2015 de eerste aanvallen met gifgas herdacht. En tussen 31 juli en 6 november 2017 zijn er herdenkingen rond de slag bij Passchendaele, waarbij honderdduizenden doden vielen.

Niet alleen de overheid, ook particulieren namen initiatieven om de Grote Oorlog te herdenken. In Mechelen is in een grote hal al maanden de „spektakelmusical” 14-18 van producent Studio 100 (Kabouter Plop) te zien. En een duivenliefhebber stuurde onlangs uit Ieper 22.000 duiven richting Groot-Brittannië als symbool van vrede. Hij hoopt dat het een jaarlijkse traditie wordt.