De wereld rond, dat is vaker gedaan. Maar een reis om de aarde in een bootfiets, dat is uniek. Hemmatnia, Iraniër van oorsprong, verwacht dat de expeditie ruim vier jaar zal duren. Het is een hele opgave. „Tja, de aarde is nu eenmaal zo groot”, lacht Hemmatnia (38).

Hij houdt wel van een uitdaging. Eerder fietste hij over de Karakoramsnelweg, de hoogste ter wereld tussen China en Pakistan, en reisde hij op zijn tweewieler door Patagonië en Japan. „Dan heb je het over duizenden kilometers over land. Maar bij de zee houdt het op. Dat vond ik altijd raar.”

Waarom onderneemt hij het waagstuk? „Omdat het uniek is. Het is nog nooit gedaan”, zegt Hemmatnia.

De bootfietser wil met zijn tocht ook attenderen op de behoefte aan een duurzame levensstijl en verdraagzaamheid. „En ik vraag er aandacht mee voor mijn stichting World With No Borders, waarmee ik me inzet voor onderwijs in arme landen. Het ding valt op, en dat wil ik gebruiken.”

Hemmatnia: „Deze expeditie staat voor een wereld zonder grenzen: vrij verkeer van personen, vrije uitwisseling van kennis, het kweken van begrip en respect voor elkaars mening en onderlinge verschillen. Uiteindelijk vloeien daaruit vruchtbare samenwerkingsverbanden voort, over door mensen bedachte grenzen heen.”

Hemmatnia ziet een opleiding als oplossing voor grenzen die mensen beperken. „Je moet iets weten voordat je méér kunt weten; kennis leidt tot meer kennis en kennis leidt tot onderlinge uitwisseling en begrip. Wil je verandering brengen in het onbegrip in de wereld, dan moet je van onderaf beginnen: bij de kinderen. Zij moeten de kans krijgen naar school te gaan en hun horizon te verbreden.”

Hemmatnia wil dan ook in de landen die hij op zijn reis doorkruist, inventariseren wat er in die gemeenschappen nodig is om ontwikkelingskansen te creëren voor kinderen.

Ondertussen trekt hij, nog voordat zijn reis is begonnen, al heel wat bekijks met zijn bootfiets, die de naam Melanie kreeg. Genoemd naar minister Melanie Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu, die de bootfiets vorig jaar onthulde tijdens de Big Improvement Day in Amsterdam.

Voor de ontwikkeling van de bootfiets –6 meter lang en gemaakt van lichtgewicht koolstofvezel– ging de wereldreiziger in zee met ontwerper Dick Koopmans.

Het amfibievoertuig lieten ze maken in een scheepsloods in Lelystad. Koopmans: „We zijn begonnen met een boot waarin een losse fiets lag. Naderhand zijn we die verder gaan ontwikkelen om ermee over land te kunnen fietsen. De wielen die onder de bootfiets zitten, gaan er in het water vanaf. Dan neemt de schroef het over. Ebrahim trapt bij het waterfietsen een dynamo vol die een elektrische motor en de schroef voedt. Als hij 8 uur trapt, kan hij 24 uur varen”, aldus Koopmans.

Het amfibievoertuig moet zwaar weer kunnen doorstaan op de oceaan, met golven van 10 tot 12 meter. De ontwerper legt uit: „De romp moest zo breed mogelijk zijn, voor de stabiliteit. Maar áls hij een keer omslaat, moet hij weer niet zó stabiel zijn dat hij niet meer terug kan. Het fietsvaartuig is nu zo ontworpen dat Ebrahim de boot met een touw weer rechtop kan krijgen als het misgaat.”

De ontwerper moest er verder voor zorgen dat de bootfiets niet te veel weegt, maximaal 80 kilo. Koopmans: „Dus geen kiel in de boot. Dat is te zwaar.”

De bootfiets is inmiddels behoorlijk getest. Hemmatnia heeft een proeftocht gehouden over de Noordzee en door Engeland. Onvolkomenheden zijn aangepast.

De wereldreiziger behaalde op het water snelheden van 3 tot 4 kilometer per uur. „Alleen midden op zee is het een gekkenhuis. Je ziet het water van alle kanten op je afkomen. Het lijkt mij buitengewoon interessant als je alleen bent midden op de Atlantische Oceaan. Ik heb er geen ervaringen mee. We gaan het zien.” Bang voor grote zeeschepen is hij niet: „Ik heb een marifoon, gps en AES aan boord. Zodra er zich binnen 12 mijl een schip aandient, krijg ik een seintje en kan ik erop anticiperen.”

Hoge golven hoeven geen probleem te zijn voor de bootfiets. „Vorig jaar fietste ik van Norfolk naar Scheveningen. Toen stond er windkracht 3 tot 6 en waren er dus best wat golven. Maar mijn bootfiets is zeewaardig, dus hij blijft stabiel.”

Een cruciaal punt is nu de zoektocht naar sponsors. Verzekeraar Delta Lloyd heeft een bedrag toegezegd. Toch is er voor de bootreis nog een bedrag van circa 120.000 euro nodig. „Het project kost in totaal 250.000 euro. De helft is bij elkaar. Dit geld is grotendeels besteed aan de ontwikkeling van de bootfiets. De reis duurt vier jaar, dus het resterende bedrag is niet in één keer nodig. Ik zoek daarvoor een aantal kleinere sponsoren, bedrijven die me willen steunen voor 12.500 of 7500 euro.”

Hemmatnia wil in november vanuit Senegal naar Zuid-Amerika varen. Over land naar de Grote Oceaan en dan via Australië weer naar Afrika.

Melanie is van lichtgewicht materiaal

De vier wielen van Ebrahim Hemmatnia’s bootfiets, die de naam Melanie kreeg, hebben de spoorbreedte van een Landrover. Dat moet het op land gemakkelijker maken voor de fietser om zich over onverharde wegen voort te bewegen, omdat daar vaak wél een karrenspoor is uitgesleten.

Hemmatnia zit zelf in het midden van de ‘kuip’. Daar zal hij dan ook het grootste deel van de reis doorbrengen.

Vóór zich heeft hij de stuurkolom en het trapmechanisme. Het fietsmechanisme is op zee, via een accu, gekoppeld aan een propeller. Op land zorgt het mechanisme voor de aandrijving van de twee achterwielen.

In de romp zitten verschillende compartimenten waarin de reiziger voor­raden en andere benodigdheden kan opslaan.

De Melanie zal nog een communicatiesysteem aan boord krijgen, zodat Hemmatnia belangstellenden zelfs op de oceaan berichten kan sturen over zijn reis. De energie voor de apparatuur wordt geleverd door zonnecellen op de romp –2 vierkante meter– of door een accu die wordt opgeladen zodra Hemmatnia gaat trappen.

De Melanie is gemaakt van superlicht materiaal en voorzien van veel schuim om hem zeewaardig te maken. Mocht de wereldreiziger onverhoopt omslaan op zee, dan zorgen ventilatiegaten ervoor dat hij niet zonder lucht komt te zitten. Door een ontsnappingsluik kan hij naar buiten, en via een touw aan de achterzijde kan de Melanie weer rechtop worden getrokken.