Dat het in Libië na de val van het Gaddafiregime ontspoorde, hoefde niemand te verbazen. De tegenstellingen in het land zijn oud en zitten diep. Ze werden door Gaddafi enkel met harde hand in toom gehouden. NAVO-secretaris-generaal Rasmussen bestempelde de operatie in Libië die Gaddafi ten val bracht als een van de „meest succesvolle operaties in de geschiedenis van de NAVO.” Het vervolg was echter nog erger dan gevreesd.

Het omvangrijke wapenarsenaal van Gaddafi is leeggeroofd door de vele milities in het land, die er vervolgens hun eigen koninkrijkjes mee gingen verdedigen. Het centrale gezag was niet in staat de orde te herstellen, zelfs niet in de hoofdstad Tripoli. De wapens verspreidden zich bovendien in rap tempo naar andere landen, zoals Mali.

Illustratief voor de huidige puinhoop is dat vorige maand twee regeringen de leiding van het land claimden. De islamisten in het parlement kozen in mei een nieuwe premier, maar de huidige interim-premier weigerde zijn plek op te geven. Toen waren er twee premiers. Het gerechtshof stelde de interimmer ten slotte in het gelijk, maar de politieke crisis was compleet.

De tweespalt tussen ‘seculieren’ en islamisten deed zich in dezelfde maand voelen met de opstand van Khalifa Haftar. Hij bond op eigen houtje de strijd aan met radicaalislamitische milities in het noordoosten van Libië en bestormde vorige maand zelfs het parlement in Tripoli. Hij bezwoer in opstand te komen tegen de „door islamisten gedomineerde” regering van Libië. In een poging de rust in het land te herstellen, schreef de regering vervolgens nieuwe verkiezingen uit.

Of hier de oplossing ligt? Een feit is dat een groot deel van de Libiërs er niet meer in lijkt te geloven. Bij de verkiezingen van 2012 registreerden zich nog 2,7 miljoen Libiërs, nu zijn het er niet meer dan 1,5 miljoen. In totaal telt het land 3,5 miljoen kiesgerechtigden.

Het lijkt bovendien onwaarschijnlijk dat de milities zomaar de wapens uit handen willen geven. Haftar krijgt naar verluidt steun van meerdere landen in de regio, waaronder Egypte en Saudi-Arabië. Die vrezen de invloed van de moslimbroeders.

Sommige Libiërs blijven echter stug hopen op een betere toekomst. „We blijven stemmen tot we de juiste mensen hebben”, zei een Libiër tegenover de BBC. Hij heeft woensdag de keuze uit 1600 kandidaten voor 200 zetels. Tachtig zetels zijn gereserveerd voor politieke partijen, de overige worden ingenomen door onafhankelijke kandidaten.