Milosevic vraagt hof om vrijlating
De voormalige Joegoslavische president Milosevic heeft woensdag het Joegoslavië-tribunaal om zijn vrijlating gevraagd. Hij deed dat tijdens een zitting van de kamer van beroep, die enkel gaat over te volgen procedures.
Milosevic kreeg het woord om zijn mening te geven over het plan van hoofdaanklaagster Carla del Ponte niet twee afzonderlijke processen tegen hem te voeren, maar slechts één grote zaak. In december besloot het tribunaal twee processen te voeren, tot ongenoegen van de aanklagers.
Milosevic kreeg tot zijn verbazing langdurig het woord en hield een vurige rede waarin hij stelde dat het Joegoslavië-tribunaal een politiek instrument is om de criminele agressie tegen zijn volk en land te rechtvaardigen. Aan het slot, keurig binnen de voor hem beschikbaar gestelde tijd, riep Milosevic op tot zijn vrijlating.
Hij gaf aan dat hij vrijwillig naar zijn proces zal komen, want hij wil beslist „deze slag niet missen.” Hij wil de misdaden die volgens hem tegen de Serviërs werden en worden gepleegd, aan de kaak stellen. Het in zijn ogen illegale tribunaal zou er beter aan doen de leiders te berechten die verantwoordelijk zijn voor het opbreken van de federatie Joegoslavië en de bloedige militaire agressie tegen zijn land, zoals de langdurige bombardementen in 1999.
De voorzitter van de kamer, de rechter Claude Jorda, onderbrak Milosevic slechts tweemaal kortstondig om hem erop te wijzen dat het proces nog moet beginnen. Hij grapte dat Milosevic in ieder geval wel klaar is voor het begin van het proces. Maar Milosevic’ redevoering hield geen verband met de gestelde vraag of er een Kosovo-proces en een proces over Bosnië en Kroatië moet komen of dat alles in één keer kan worden behandeld.
De aanklagers stellen dat de leiding in Belgrado in heel het land en de afgescheiden Joegoslavische staten een politiek voerde die met etnische zuiveringen tot een grote Servische staat moest leiden. Deze algemene lijn van de president en zijn medestanders leidde tot oorlogsmisdaden in Bosnië en Kroatië en volgens de aanklagers later ook in Kosovo.
Omdat het dezelfde politieke lijn is geweest die ook de Kosovo-crisis veroorzaakte, dienen de aanklachten over die Servische provincie samen te worden genomen met die over Bosnië en Kroatië in een proces tegen Milosevic. De aanklagers noemden ook praktische voordelen van één proces.
Milosevic verwerpt de stelling dat zijn regering het plan had een etnische staat te vestigen. Hij zei dat het Kroatië van de toenmalige leider Franjo Tudjman de oorlog was begonnen. De eerste vluchtelingen die werden opgejaagd, waren Serviërs die hun rechten verloren in Kroatië en Bosnië.
Als er een groot plan was, dan was het volgens Milosevic een westers plan om Joegoslavië op te breken. In Kosovo zijn daarvoor volgens hem criminelen en terroristen in de arm genomen die onder bescherming van de VN 350.000 Serviërs hebben verdreven.
Milosevic’ betoog onderstreepte volgens aanklager Geoffrey Nice het belang van één zaak tegen de beklaagde omdat Milosevic zelf ook verbanden legt tussen bijvoorbeeld anti-Servische agressie in Kroatië en Kosovo. Nice ontkende persberichten dat de aanklagers problemen hebben met de voorbereiding van de zaak of zaken. Hij kondigde aan dat er belangrijke getuigen komen uit de entourage van Milosevic. Het zou beter zijn als die maar voor één proces hoeven te komen.
Het proces kan op 12 februari beginnen, ongeacht de beslissing van de kamer van beroep.
Twee voormalige hoge officieren van het Joegoslavische leger verklaarden woensdag op de Duitse tv dat het proces tegen Milosevic moeilijk kan worden. Naast de gewone hiërarchie van het Joegoslavische leger, met schriftelijke bevelen, was er een parallelle bevelsstructuur waarbij president Milosevic telefonisch instructies gaf. Daardoor zal het waarschijnlijk niet eenvoudig worden om te bewijzen dat Milosevic de bevelen heeft gegeven voor operaties waarbij in 1999 in Kosovo oorlogsmisdaden zijn gepleegd.
Beide militairen denken dat Milosevic persoonlijk nauw betrokken was bij de operaties waarbij duizenden etnisch Albanese Kosovaren om het leven kwamen. Bij gebrek aan documenten die dat bewijzen, kan het echter moeilijk worden de schuld van Milosevic aan te tonen.