Saddam Hussein werd zaterdagavond door Amerikaanse troepen gevangengenomen. De voormalige Iraakse president werd opgepakt in een kleine ondergrondse ruimte van 1,80 bij 2,5 meter nabij een gammel huisje op het platteland bij Adwar, ten zuiden van zijn vroegere thuisbasis Tikrit.

President Bush waarschuwde zondag dat met de arrestatie het geweld in Irak niet direct zal ophouden. Zijn woorden werden vanochtend bewaarheid door aanslagen met autobommen bij politiebureaus in en bij Bagdad. Daarbij zijn zeker negen mensen omgekomen, onder wie een dader.

Verder meldden de Amerikaanse strijdkrachten zondag dat er bij het schuilhol geen communicatieapparatuur was aangetroffen. Een militaire zegsman zei dat dit feit zijn opvatting onderstreepte dat de ex-president niet persoonlijk aanvallen op coalitietroepen coördineerde.

De arrestatie van Saddam Hussein werd zaterdagavond om 20.30 uur plaatselijke tijd verricht, meldde het Amerikaanse leger zondag. „We hebben hem”, zei de Amerikaanse bestuurder in Irak, Paul Bremer, op een persconferentie.

Volgens een Amerikaanse militaire woordvoerder in Tikrit heeft Saddam de afgelopen maanden steeds snel gewisseld van schuilplaats. Volgens hem had de oud-president waarschijnlijk enkele tientallen „ondergrondse holen”, waar hij steeds kort verbleef. Bij de plek waar Saddam werd gevonden, stond een taxi.

Volgens bevelhebber Raymond Odierno van de Vierde Infanteriedivisie, die de arrestatie verrichtte, kon Saddams schuilplaats worden getraceerd door informatie van leden van families die dicht bij de voormalige Iraakse leider stonden. De informatie die uiteindelijk leidde tot de daadwerkelijke arrestatie was van één persoon afkomstig. Het is nog onduidelijk of die de beloning van 25 miljoen dollar krijgt die de Amerikaanse regering op het hoofd van Saddam had gezet.

Bij de arrestatie, die de naam ”Rode Dageraad” droeg, werden geen schoten gelost en raakte niemand gewond, zei de Amerikaanse bevelhebber Ricardo Sanchez. Op de videofilm was te zien dat Saddams schuilhol was uitgerust met een luchttoevoer en ventilator, om een langdurig verblijf mogelijk te maken. Met Saddam werden twee met hem verbonden mannen aangehouden. Ook werden twee kalasjnikovs, een pistool en 750.000 dollar geconfisqueerd.

Sanchez beschreef de 66-jarige Saddam, die bij zijn arrestatie een lange, grijzende baard en warrig haar had, als „een vermoeide man die zich heeft neergelegd bij zijn lot.”

Op de persconferentie waar de arrestatie bekend werd gemaakt, lieten militaire woordvoerders video-opnamen zien waarop Saddam werd onderzocht door een arts die onder andere zijn mond openhield, kennelijk om er speeksel uit te halen voor DNA-onderzoek. Er werd ook een foto van Saddam getoond nadat zijn baard was afgeschoren.

Saddam wordt op een niet nader genoemde locatie vastgehouden, zei Sanchez. De Amerikaanse autoriteiten overwegen nog of zij hem zullen overdragen aan een eerder deze week in het leven geroepen Iraaks tribunaal. Ahmad Chalabi, een vooraanstaand lid van de door de VS benoemde Iraakse bestuursraad, had eerder gezegd dat Saddam in het openbaar door het tribunaal zal worden berecht, „opdat het Iraakse volk zijn misdaden te weten komt.”

De arrestatie van Saddam geeft het Iraakse volk de mogelijkheid een punt te zetten achter de voorbije periode, zei Sanchez. „Saddam Hussein zal nooit meer terugkeren in een positie van waaruit hij het Iraakse volk kan straffen, terroriseren, intimideren en exploiteren zoals hij dat meer dan 35 jaar heeft gedaan.”