Stembusstrijd Noord-Cyprus leidt tot patstelling
De verkiezingen van zondag op Noord-Cyprus zijn geëindigd in een gelijkspel. De twee regeringspartijen, die tegen hereniging van het eiland zijn, krijgen de helft van de vijftig zetels in het parlement. De twee oppositiepartijen, die voor zijn, krijgen de andere helft. De oppositie kreeg wel iets meer stemmen.
De verkiezingen hadden veel weg van een referendum over hereniging van Turks Noord-Cyprus met de rest van het eiland. Op 1 mei volgend jaar treedt Cyprus toe tot de Europese Unie. Als er voor die tijd geen overeenstemming is over hereniging, wordt alleen het Griekse deel van Cyprus EU-lid en blijft Noord-Cyprus, dat alleen door Turkije wordt erkend, buiten de unie. Dat heeft ervoor gezorgd dat het aantal voorstanders van hereniging op Noord-Cyprus fors is toegenomen.
Het is nu aan president Rauf Denktash, een tegenstander van hereniging, om een partijleider aan te wijzen die een regering moet vormen. Denktash heeft voor de verkiezingen al gezegd dat de oppositie niet in aanmerking kwam als zij geen meerderheid zou halen. De kans dat de oppositie aan de macht komt, is dus gering. Aanhangers van de regering vierden zondagavond feest. ”Lang leve de status quo”, was de leus die zij scandeerden.
Haviken als Denktash zeggen dat het grotere en rijkere Griekse zuiden het noorden zal gaan overheersen als het eiland wordt herenigd. De 33-jarige Hasan Obali, die zijn stem uitbracht in het vakantieoord Kyrenia, heeft daar geen boodschap aan. Obali wil „vrede en een Europese levensstijl” en stemde daarom op de oppositie.
De tegenstanders van hereniging zijn vooral te vinden onder de Turkse kolonisten, die naar het eiland verhuisden nadat het Turkse leger het in 1974 binnenviel. De kolonisten vormen ongeveer de helft van de 200.000 inwoners van Noord-Cyprus. „Een overwinning (van Denktash en zijn coalitiegenoten) betekent bescherming”, zei Vedat Oktunc na het uitbrengen van zijn stem.
De oppositie heeft beloofd Denktash te vervangen als leider van de onderhandelingen in de door de Verenigde Naties georganiseerde gesprekken over hereniging met Grieks-Cyprus. Denktash blijft voorlopig wel in functie: presidentsverkiezingen staan pas voor 2005 op de agenda. De onderhandelingen gaan over een plan voor hereniging van secretaris-generaal Kofi Annan van de VN. Denktash is er tegen.
Van invloed op de perspectieven op hereniging is verder Turkije. De Turkse regering heeft de EU beloofd haar best te zullen doen, maar het machtige Turkse leger beschouwt Cyprus als van groot strategisch belang en staat achter Denktash.
De twee partijen die tegen hereniging zijn, zijn de Partij van Nationale Eenheid en Denktash’ Democratische Partij, die wordt geleid door de zoon van de president, Serdar Denktash, tevens vice-premier. De twee partijen kregen samen 46 procent van de stemmen. De voorstanders van hereniging zijn de Republikeinse Turkse Partij en de Beweging voor Vrede en Democratie. Zij kregen samen 48 procent van de stemmen.