Protest Oekraïne wordt gewelddadig: 9 doden, ruim 100 gewonden
KIEV (ANP/EFE/DPA). Het protest tegen de Oekraïense president Viktor Janoekovitsj is dinsdag rond het parlementsgebouw in de hoofdstad Kiev plotseling erg gewelddadig geworden. Er vielen zeker negen doden, onder wie twee agenten, en meer dan 100 gewonden. Het geweld barstte los nadat parlementsvoorzitter Vladimir Ribak had geweigerd een hervorming van de grondwet op de agenda te zetten.
Het leek deze week rustiger te worden, want betogers stopten zondag met de bezetting van het stadhuis van Kiev. Ze deden dat na toezeggingen van Janoekovitsj, maar dinsdagmorgen barstte het geweld in alle hevigheid los rond het epicentrum van het protest, het Maidan of het Onafhankelijkheidsplein.
De regering heeft aangekondigd dat bolwerk van protest te ontruimen als de betogers er niet vertrekken. Een grote politiemacht is erop af gestuurd. Procureur-generaal Viktor Psjonka heeft dinsdag gezegd dat de oppositieleiders ter verantwoording zullen worden geroepen voor het geweld en de vernielingen. President Janoekovitsj klonk dinsdag nog verzoenend met zijn plan woensdag weer met de oppositie in gesprek te gaan.
Een van de oppositieleiders, Vitali Klitsko, heeft vrouwen en kinderen op het plein aangeraden te vertrekken uit vrees voor geweld bij de ontruiming. Hij riep de regering op het geweld te beëindigen. Maar de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Leonid Kosjara, heeft de internationale gemeenschap gevraagd „de radicale krachten te veroordelen die het geweld veroorzaken”.
Onder de betogers zijn veel extreemrechtse groepen die op geweld uit zijn. Zo speelde het verbond Pravy Sektor (Rechte Sektor) een cruciale rol bij het plotseling ontstaan van gewelddadigheden op 19 januari. Pravy Sektor heeft burgers met wapens opgeroepen naar het Maidan te komen om dat te verdedigen tegen de regering.
Pravy Sektor speelt een belangrijke rol in de protestbeweging die in november pro-Europees van start ging. Maar bij de ultra’s van de ‘sektor’ is de EU niet populair. „Oekraïne moet zich verre houden van de EU die zucht onder een totalitair liberalisme”, lichtte een protestcoördinator van Pravy Sektor pas toe.