Israël moet niet wachten op een vredesakkoord dat er waarschijnlijk toch niet komt, zei Olmert. Het moet dan maar zelf de grens met de Westoever trekken en Joodse nederzettingen in de delen die aan de Palestijnen worden gelaten, ontruimen.

Het voorstel van Olmert, die tien jaar burgemeester van Jeruzalem was en zich nog nooit op steun voor territoriale concessies liet betrappen, domineerde het kabinetsberaad van zondag. Premier Ariel Sharon wilde zich volgens een zegsman in het kabinet er niet over uitlaten hoe hij tegenover het idee van Olmert staat, hoewel de premier zelf gezinspeeld heeft op „pijnlijke concessies” voor vrede en „eenzijdige stappen” als de onderhandelingen mislukken.

Olmert zegt dat zijn voorstel volledig strookt met de ”routekaart”, het internationale stappenplan dat moet leiden tot de oprichting van een Palestijnse staat in 2005. Het gaat er volgens Olmert om een Joodse meerderheid te behouden in Israël door zich uit bevolkte delen van de Westoever terug te trekken. Veel leden van Likud zouden er hetzelfde over denken als hij. „Ik zeg het alleen hardop.”

Minister Effie Eitam van de Nationale Religieuze Partij zei dat Olmert „capituleert voor terreur” en dat zijn plan „rampspoed voor de staat Israël” betekent.

De onderhandelingen van Palestijnse groeperingen over een bestand met Israël zijn zondag op niets uitgelopen. De twaalf organisaties werden het na vier dagen van uiterst moeizame gesprekken niet eens over een staakt-het-vuren. Ook weigerden zij premier Qurei de vrije hand te geven bij onderhandelingen met Israël.

Volgens een zegsman van het radicale Volksfront voor de Bevrijding van Palestina waren de onderhandelingen in de Egyptische hoofdstad Caïro zondagavond „stukgelopen.” De groeperingen wisten geen gezamenlijke verklaring op te stellen, maar willen de dialoog in de toekomst wel hervatten.

Het voorstel van de Egyptische hoofdonderhandelaar, Omar Suleiman, om een jaar lang geen aanslagen uit te voeren op Israëlische doelen maakte tijdens de onderhandelingen geen schijn van kans. De gesprekken liepen stuk op de onverzettelijke houding van radicale organisaties als Hamas en Islamitische Jihad. Ze eisten met drie andere facties dat Israël alle Palestijnse gevangenen vrijlaat en alle militairen uit de bezette gebieden terugtrekt.

Zondagochtend leek er nog kans op een uitgekleed akkoord. De facties meldden toen dat zij wel bereid waren af te zien van aanvallen op burgers. Onder zo’n gedeeltelijk bestand zouden militairen en kolonisten in nederzettingen echter vogelvrij blijven. Uiteindelijk werden de partijen het tijdens verhitte debatten zelfs over zo’n uitgekleed akkoord niet eens.

De Israëlische premier Sharon zei zondag dat zijn land de aanvallen in de bezette gebieden alleen zou staken als de Palestijnen een volledig staakt-het-vuren overeen zouden komen. Een regeringsfunctionaris reageerde smalend op een gedeeltelijk bestand. „Wat is dat voor een staakt-het-vuren als er geen wapenstilstand is en er nog steeds wordt geschoten?” aldus de zegsman.

De mislukking is een grote tegenvaller voor de Palestijnse premier Achmed Qurei, die zaterdag en zondag ook bij de onderhandelingen was. Een bestand is cruciaal voor het verdere verloop van het internationale vredesplan voor het Midden-Oosten. Bovendien zou zo’n overeenkomst voor Qurei als basis kunnen dienen voor de onderhandelingen met Israël.