Het Europees Octrooi Bureau (EOB) verleende het octrooi op de ‘uitvinding’ van Syngenta in mei vorig jaar. Daarmee verkreeg het bedrijf de rechten over alle zaden voor paprika en pepers, en paprikaplanten en -vruchten, die resistent zijn tegen de witte vlieg.

„Als een tuinder in de toekomst een paprika-ras wil met een resistentie tegen dat insect, moet hij kiezen voor het door Syngenta ontwikkelde ras”, legt Van Ruiten uit. Volgens hem worden Nederlandse paprikatelers door het octrooi beperkt in hun rassenkeuze.

Daarnaast maakt Syngenta’s claim op een eigenschap van de paprikaplant het moeilijker om nieuwe rassen te ontwikkelen door middel van kruising van bestaande rassen. „De resistentie tegen de witte vlieg is nog maar bij een paar rassen aanwezig”, stelt de tuindersvoorman. „Normaal kun je de eigenschap verspreiden door rassen te kruisen, zodat bijvoorbeeld ook gele paprika’s resistent worden tegen de witte vlieg. Zo kan het gebruik van biologische en chemische gewasbeschermingsmiddelen worden ingeperkt. Maar dat gaat nu niet zo makkelijk.”

Met octrooien op dit soort natuurlijke eigenschappen versterken bedrijven zoals Syngenta en het Amerikaanse Monsanto hun machtspositie in de wereldwijde zaadhandel, klaagt ook Bionext. Volgens de ketenorganisatie is het de eerste keer dat een zo breed gedragen bezwaar bij het EOB wordt ingediend. De organisaties die bezwaar maken, komen uit 27 verschillende landen.

Nederland telt in totaal ongeveer 400 paprikatelers. Zij oogsten jaarlijks zo’n 390.000 ton paprika’s. Hiervan is ongeveer 70 procent bestemd voor de export.