Ds. R. van Kooten over kippensoep, rollators en schuine koppies

Hij was 21 jaar oud toen hij de studie theologie afrondde. Nog anderhalf jaar moest ds. Van Kooten –hersteld hervormd predikant te Apeldoorn– wachten om bevestigd te kunnen worden in het ambt. „Je mocht destijds niet voor je drieëntwintigste beginnen, dus ik deed pastoraal werk in Katwijk.”

In de hervormde gemeente te Goedereede werd Reinier van Kooten op 25 januari 1974 bevestigd door zijn vader, ds. G. H. van Kooten. Zijn grootvader, ds. R. Kok, nam deel aan de handoplegging.

Wat heeft u van hen meegekregen?

„Ik ben een echte Kok. Met de opgewektheid van de Van Kootens. Mijn grootvader was een rechtvaardig mens. Hij zei altijd: „Zoek niet de gunst, maar het heil van de mensen.” Het eerste lijkt makkelijker, maar dan leef je in onvrede met de Heere. Daarom stel ik mezelf na sterfgevallen altijd de vraag: heb ik de mensen eerlijk behandeld?”

Benauwt die vraag u weleens?

„Nee, want in de rouwdienst krijg je de bevestiging van de Heere, omdat je daarvan afhankelijk bent en daarvoor openstaat. Ik zet niet iemand in de hemel omdat de familie dat zo graag wil.”

Bijna zes jaar staat ds. Van Kooten inmiddels in Apeldoorn. Voor die tijd stond hij twintig jaar in Soest, daarvoor in Zeist en Goedereede. „Van Soest zijn we losgescheurd. Ik dacht dat we er tot mijn emeritaat zouden blijven, maar wat een wonder dat ik de kracht kreeg om door te gaan. Zo zie ik dat echt.

Nu voelen we ons hier thuis. Er zitten veel jonge stellen in de gemeente. Mijn vrouw en ik voelen ons net de ouders van hen. We zijn alle gemeente- leden langs gegaan om kennis te maken destijds.”

Het ambt is ds. Van Kooten niet te zwaar gevallen, zegt hij, zittend in zijn studeerkamer beneden in zijn onderkelderde woning. „Als je dingen voor de Heere doet, raak je niet verbitterd. En ik ben gelukkig ook niet wraakgierig. Gierigheid betekent dat je dingen oppot. Dat doe ik niet. Ik vergeef mensen en vergeet het dan ook echt.

Vergeet niet dat ik uit de pastorie kwam voor ik zelf predikant werd. Ik had er geen ideaalbeelden meer van. Soms zie je predikanten beginnen die totaal niet weten wat hun te wachten staat. Dat overkwam mij niet. Ik kreeg wel te maken met andere verrassingen. Met de ontdekking bijvoorbeeld dat er mensen zijn die alleen op zondagmiddag uit de Bijbel lezen, en niet drie of vier keer per dag.”

Ds. Van Kooten houdt van de tijd waarin hij leeft. „Ik ben blij dat ik leef in een tijd waarin je je preken echt moet onderbouwen en niet alles voor zoete koek wordt geslikt. Tegelijk verbaas ik mij soms over de ik-gerichtheid van mensen. Dat ze je zo makkelijk tegenspreken zonder steekhoudende argumenten. Daarom moet je als predikant goed toegerust zijn.

Mensen mogen mij eigenwijs vinden. Maar dat ben ik met de profeten en apostelen in de hand. Ik laat me door niets anders overtuigen dan door het Woord van God.”

Sinds 2005 is dr. Van Kooten –die vorig jaar promoveerde op een onderzoek naar de totstandkoming van de Hervormde Kerkorde van 1951– docent ethiek en homiletiek aan het Hersteld Hervormd Seminarie. De kunst van het preken overbrengen op studenten kost hem drie dagen in de week. „Ik werk negentig uur per week. Een dag colleges geven, betekent twee dagen voorbereiding. En voor het preken van vrije stof heb ik ook nog altijd vier of vijf dagdelen nodig. Dat heb je nodig om erdóór te gaan.”

Hij stoort zich aan jonge studenten die preken „alsof ze achter een rollator lopen, met het koppie scheef en met een trilling in de stem. Of aan iemand die eigentijds wil zijn en daarbij de tekst uit het oog verliest. Dan gaat bij mij het lichtje uit. Ik zeg tegen studenten altijd dat je het zo duidelijk mogelijk moet zeggen. Gericht op de persoon, het verstand, het hart en het gevoel.”

Zelf leerde ds. Van Kooten concreet spreken over de Bijbel op de jeugdvereniging in Delft, waarvan hij op 16-jarige leeftijd voorzitter werd. „Dat is enorm vormend voor me geweest. Er zaten daar tuinders op die geen blad voor de mond namen. Ze zeiden: „Zeg het nu eens in gewoon Nederlands, gewoon wat er staat.”” De jubilaris leunt lachend achterover: „Ik zeg vaak: een predikant moet ondeugend zijn geweest én in het jeugdwerk hebben gezeten. Daar leer je een heleboel af. Als je daar gaat trillen met je stem, lachen ze je vierkant uit.”

Wat kunnen we nog van u verwachten?

„Ik leef altijd sterk met ”Deo volente”. Toen ik 32 was, heb ik hersenvliesontsteking gehad. Ik dacht echt dat ik heenging. Ik ben ook zo verwonderd dat mijn vrouw en ik nog steeds samen zijn. Ik ben door Gods genade gezegend met een lieve, geestelijke vrouw. Alleen daarom heb ik mogen en kunnen doen wat ik had te doen.

Maar als je me vraagt: wat doe je het liefst nog? Dan zou ik graag nog een homiletiek schrijven. Preken is mijn lust en mijn leven. Ik moest eens een maand rustig aan doen van de dokter. Alles neerleggen. „Maar ik mag toch wel blijven preken?” vroeg ik direct. Ik studeer graag en verbaas me erover dat er mensen zijn die geld opzijleggen om mij te laten studeren in het Woord van God.”

Ds. R. van Kooten 40 jaar predikant

Reinier van Kooten werd in 1950 geboren als zoon van de hervormde ds. G. H. van Kooten en kleinzoon van de christelijke gereformeerde ds. R. Kok. Na zijn studie theologie werd hij bevestigd tot predikant in de hervormde gemeente te Goedereede. Van 1978 tot 1988 stond ds. Van Kooten in Zeist en van 1988 tot 2008 was hij predikant van de Ichthuskerk in Soest. Daarna vertrok hij naar de hersteld hervormde gemeente in Apeldoorn. In 2005 werd de predikant docent ethiek en homiletiek aan het seminarie van de Hersteld Hervormde Kerk. Vorig jaar promoveerde hij op een onderzoek naar de totstandkoming van de Hervormde Kerkorde van 1951.

Ds. R. van Kooten over kippensoep, rollators en schuine koppies

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?