Zelfs voor de taxichauffeur is het vinden van de juiste weg op Al Maktoum bepaald geen gesneden koek. Als na een rit van twintig minuten het vliegveld in zicht is, laat hij het gas los en buigt hij zich over het stuur. Hij kijkt om zich heen. „Ik kom hier vandaag ook voor het eerst”, geeft hij ruiterlijk toe. En rijdt weer door. „Volgens mij moeten we deze weg in.”

Het is een onwerkelijk idee. Een kant-en-klare luchthaven, met op termijn wellicht 160 miljoen passagiers per jaar, drie keer zo veel als Schiphol nu. En dan de oor­verdovende stilte die er heerst. Geen komen en gaan van taxi’s en bussen. Geen reizigers die heen en weer snellen. Voor de deur wel een groepje pauzerende luchthavenmedewerkers. Ze kijken verbaasd op. Een taxi?

Prijsvechters

Binnen oogt het gebouw zoals zo veel grote luchthavens. Uitgestrekte hallen, tien voetbal­velden groot. Informatieborden, wachtruimtes, eetgelegenheden en autoverhuurbalies. Tientallen balies om in te checken. Maar geen reizigers. Op een groot scherm met informatie staan vier vluchten vermeld: over ruim acht uur gaat de eerste. Want Al Maktoum Airport mag dan een spookluchthaven lijken: sinds eind oktober strijken er wel spaarzamelijk passagierstoestellen neer.

De Europese prijsvechter Wizz Air had op 27 oktober met een vlucht naar de Hongaarse hoofdstad Boedapest de primeur. In de weken daarna volgde nog een handjevol maatschappijen. Het lijken vooral de prijsvechters, charter­maatschappijen en regionale luchtvaartbedrijven te zijn die zich op het nieuwe vliegveld willen vestigen. Gulf Air uit het golfstaatje Bahrein was op 8 december de eerste netwerkmaatschappij die een route naar Al Maktoum startte. In het voorjaar van 2014 wil Qatar Airways beginnen. Beide bedrijven zien het nieuwe vliegveld echter als een aanvulling op hun bestaande routes naar Dubai International Airport, dat 50 kilometer noordelijker ligt. Grote internationale namen als Lufthansa en KLM hebben nog geen plannen voor een route naar Al Maktoum. Wel wil Air France-KLM komend voorjaar alle vrachtactiviteiten verhuizen van Dubai International naar Al Maktoum.

Groei

Met bijna 58 miljoen passagiers per jaar was Dubai International Airport in 2012 een van de grootste luchthavens ter wereld. Begin dit jaar werd een nieuw deel van de gloednieuwe terminal 3 geopend, het domein van staatsmaatschappij Emirates. Het is dan ook niet de bedoeling van de Al Maktoum-sjeiks die Dubai regeren om het nog altijd uiterst moderne Dubai International in te ruilen voor Al Maktoum Airport. De visie is veel breder: op termijn moeten beide luchthavens bittere noodzaak zijn. Het nieuwe Al Maktoum Airport is er dus voor de groei van het vliegverkeer.

De grootse plannen van de sjeiks vormen geen luchtspiegelingen. Tijdens de in november gehouden Dubai Airshow tekende Emirates een contract voor 200 extra vliegtuigen, waaronder 50 dubbeldeks Airbus A380’s. Geen andere luchtvaartmaatschappij heeft grotere ambities dan Emirates. De rol van Dubai als internationaal knooppunt tussen drie continenten moet de komende tien jaar enorm groeien, zo streeft de familie Al Maktoum, waarnaar het vliegveld is vernoemd, na. Daarnaast moet ook Dubai zelf uitgroeien tot een favoriete bestemming van reizigers en een belangrijke vestigingsplaats van grote bedrijven worden.

Aan beide doelstellingen wordt hard gewerkt. Steeds meer internationale luchtreizigers stappen in Dubai over en de Arabische metropool zelf trekt eveneens elk jaar meer bezoekers. Om van Dubai ook een economische grootmacht te maken, ontwikkelt de stad ten zuiden van het centrum Dubai World Central (DWC). DWC moet een gigantische economische vrijzone worden, met als kloppend hart het nieuwe Al Maktoum International Airport. Rond het vliegveld worden grote logistieke centra, bedrijventerreinen, beursgebouwen, hotels en woningen gerealiseerd. DWC wordt als het aan Dubai ligt de economische motor van het emiraat.

Vrachtvervoer

Hoewel het nieuwe vliegveld pas recent werd ingewijd voor passagiersvervoer, vinden er al sinds 2010 commerciële vluchten plaats. In dat jaar werd de luchthaven in gebruik genomen voor vrachtvervoer. Het vliegveld beschikt over een 4500 meter lange start- en landingsbaan, waarop elk formaat vliegtuig met gemak uit de voeten kan. In volgende ontwikkelingsfases van het masterplan volgen nog vier banen, allemaal even lang en parallel aan elkaar. De vrachtcapaciteit van de aanstaande megahub kan daardoor toenemen tot 12 miljoen ton per jaar. Ter vergelijking: in 2012 was Hongkong Airport met 4 miljoen ton de grootste vrachtluchthaven ter wereld.

Op Al Maktoum werd vorig jaar ‘slechts’ 219.000 ton verwerkt. Op het gebied van passagiersvervoer zijn er eveneens ambitieuze plannen. De huidige terminal heeft een capaciteit van ongeveer 5 miljoen passagiers per jaar, maar het gebouw kan flink worden uitgebreid. Bovendien worden er in de toekomst nog twee passagiersterminals gebouwd. Al Maktoum International Airport verwacht daarmee jaarlijks 160 miljoen passagiers te kunnen verwerken.

Op volle toeren

De regering van Dubai had aanvankelijk de hoop dat het nieuwe vliegveld al in 2017 op volle toeren zou draaien. De eerste passagiersvluchten stonden voor 2009 op het programma. Maar ook de welvarende Verenigde Arabische Emiraten waren niet bestand tegen de financiële crisis. Vooral Dubai kreeg het in 2008 zwaar te verduren. De bouw van Al Maktoum International Airport werd vertraagd en de toekomstvisie bijgesteld. Luchthavenbeheer Dubai Airports Company rekent er nu op dat het vliegveld pas in 2027 volledig in bedrijf is. Als tegen die tijd ook het eigen Emirates Air­lines van luchthaven is ver­anderd, vliegen er jaarlijks mogelijk zo’n 160 miljoen passagiers via Al Maktoum.

Zover is het dus nog lang niet. „We moeten het nu nog doen met een stuk of zes vluchten per dag”, legt een medewerker van Starbucks in het nieuwe terminal­gebouw uit. Filialen van de Amerikaanse koffiegigant zijn op luchthavens doorgaans trekpleisters voor cafeïnebehoeftigen. Maar in de koffiebar op de verlaten luchthaven van Dubai is niemand te zien. De verkoper is dan ook blij om iemand in de zaak te hebben. „Ik ben al vier uur aan het werk, en u bent ongeveer de tiende klant”, lacht hij. „De meeste klanten zijn mensen die op de lucht­haven werken, en geen passagiers.” Hij blijft optimistisch. „Vanavond hebben we weer wat aanloop. Dan zijn er vier vluchten.”

Bereikbaarheid

De komende jaren krijgt ook de infrastructuur rond Dubai Al Maktoum International Airport de aandacht die ze verdient. Wie het vliegveld nu met openbaar vervoer wil bereiken, moet een lange tocht op de koop toe nemen. Een reis met metro en bus vanaf bijvoorbeeld de 828 meter hoge wolkenkrabber Burj Khalifa in het centrum van de stad naar het vliegveld neemt bijna anderhalf uur in beslag. Een taxi doet er bijna drie kwartier over. In de toekomst komt er een snelle metroverbinding.

Concurrentie

Of Dubai echt de grootste luchthaven ter wereld krijgt, valt nog te bezien. Ook China heeft grote plannen. Onder de voorlopige naam Beijing New International Airport wordt daar gewerkt aan de realisatie van een lucht­haven van gigantische proporties. Over de maximale capaciteit van het Chinese vliegveld bestaat nog onduidelijkheid. De aantallen lopen uiteen van 120 miljoen tot 200 miljoen passagiers per jaar. In 2012 was het vliegveld van Atlanta (VS) de drukste lucht­haven ter wereld (95 miljoen passagiers).