Dat heeft de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken, Frattini, vrijdagavond toegezegd aan staatssecretaris Nicolaï van Europese Zaken tijdens een speciale bijeenkomst in Brussel.

„Het voorzitterschap gaat kijken of het voorstellen kan doen in lijn met onze plannen”, aldus Nicolaï na een diner met zijn EU-collega’s in Napels. Deze proberen daar een nieuwe grondwet tot stand te brengen.

Nederland vroeg om harde garanties dat landen met te hoge begrotingstekorten als Duitsland en Frankrijk zich in de toekomst ook aan de euroregels moeten houden. De twee grote lidstaten konden daar dinsdag onderuitkomen. Zeer tegen de zin van Nederland en drie andere eurolanden, waaronder Spanje. Zij waren met te weinig om een stemming over strengere begrotingsregels voor Berlijn en Parijs te winnen.

Nederland stelt nu voor dat landen die boven de tekortgrens van 3 procent van de nationale economie zitten, zelf niet meer mogen meestemmen als lidstaten tot de orde worden geroepen. In die opzet zouden Duitsland en Frankrijk elkaar ook niet kunnen dekken bij een stemming.

Verder heeft Nicolaï de suggestie gedaan dat de Europese Commissie als dagelijks bestuur van de EU zelf boetes kan opleggen aan lidstaten met te hoge tekorten. Zo’n boete kan alleen bij unanimiteit worden verworpen. Nu geldt daarvoor een meerderheid van stemmen. Daarnaast wil Nederland dat Italië bekijkt of het Europese Hof van Justitie in Luxemburg een grote rol kan spelen bij naleving van de euroregels.

Nicolaï kreeg vrijdagavond enige kritiek van de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Fischer, over het opnieuw te berde brengen van de verloren stemming. De staatssecretaris zei dat hij die strijd niet opnieuw wil voeren. „Het gaat er wel om het vertrouwen van de publieke opinie in het stabiliteitspact van de euro te herstellen.” Dat pact bepaalt dat de tekorten niet hoger dan 3 procent mogen zijn.

Nicolaï vreest anders voor een Nederlandse tegenstem bij een referendum over de invoering van een EU-grondwet, in de loop van 2004. De discussie over de euro dreigt een akkoord over de grondwet ernstig te vertragen. Nicolaï: „Dat is dan maar zo. We kiezen voor kwaliteit boven snelheid.”

Nicolaï zei na overleg op zaterdag zich „nog niet aan een voorspelling te wagen” of Italië tegemoet zal komen aan de Nederlandse eisen. Het pleidooi van Nederland heeft wel indruk gemaakt bij de andere lidstaten. Diverse landen zouden in de wandelgangen hebben aangegeven een „inschattingsfout” te hebben gemaakt. Zij zouden zich niet goed hebben gerealiseerd hoeveel weerstand het besluit over Duitsland en Frankrijk in Nederland kon oproepen.