Russische ergernissen beheersen feestjaar
DEN HAAG (ANP). Het jaar dat in het teken staat van 400 jaar betrekkingen tussen Rusland en Nederland is vooral een periode van groeiende Russische ergernis geworden over Nederland en andersom. Een overzicht van de strubbelingen:
8 april: President Vladimir Poetin is voor een feestelijke start van het Nederland-Ruslandjaar in Amsterdam. Duizenden mensen betogen daar tegen de ‘antihomowet’ die het in Rusland strafbaar stelt „niet traditionele seksuele relaties te bevorderen tegenover minderjarigen”.
12 april: De Inspectie Veiligheid en Justitie concludeert dat „fout op fout is gestapeld” bij de behandeling van asielzoeker Aleksandr Dolmatov uit Rusland. Hij pleegde in januari zelfmoord in een Rotterdams detentiecentrum.
3 augustus: Vier Nederlandse ministers (Bussemaker, Dijsselbloem, Hennis-Plasschaert en Mansveld) varen op een boot mee tijdens de Amsterdamse Gay Pride en vragen aandacht voor Rusland „waar het met homorechten de verkeerde kant op gaat”.
21 augustus: Rusland staat niet toe dat Greenpeace met een boot naar wateren langs de noordkust komt om te betogen tegen olieboringen. Greenpeace gaat toch.
25 augustus: Burgemeester Van der Laan van Amsterdam zegt tegen betogende homo-activisten dat er „een staatsklacht kan worden ingediend tegen Rusland wegens schending van mensenrechten”.
26 augustus: De Russische kustwacht doorzoekt Greenpeaceboot Arctic Sunrise (die vaart onder Nederlandse vlag) in de Karische Zee en stuurt de boot weg. Buitenlandse Zaken in Den Haag zegt dat Greenpeace er vreedzaam mag demonstreren.
3 september: Het beeld van de Russische tsaar Peter de Grote (1672-1725) in Rotterdam wordt beklad met roze verf. De volgende dag laat de Russische marine weten niet naar de Wereldhavendagen in de stad te komen.
18 september: De Russische kustwacht maakt in de Petsjora Zee een einde aan de reis van de Arctic Sunrise. Het schip wordt in beslag genomen en de 30-koppige bemanning, onder wie twee Nederlanders, wordt opgesloten in Moermansk voor ‘piraterij’.
1 oktober: Rusland geeft geen visa aan fotograaf Rob Hornstra en schrijver Arnold van Bruggen. Ze hebben aan een tentoonstelling gewerkt over „Het Project Sotsji” dat ook kritisch staat tegenover Russisch beleid.
4 oktober: Minister Frans Timmermans (Buitenlandse Zaken) start een arbitrageprocedure over de Arctic Sunrise.
5 oktober: De Haagse politie valt bij een Russische diplomaat thuis binnen en voert hem weg. Dit leidt tot woedende reacties van onder anderen Poetin zelf.
9 oktober: Nederland verontschuldigt zich uiteindelijk voor de behandeling van diplomaat Dmitri Borodin, maar Timmermans begrijpt de betrokken agenten wel.
15 oktober: Een Nederlands diplomaat wordt in zijn woning in Moskou mishandeld door twee indringers of inbrekers.
17 oktober: In een woning aan de Banstraat in Den Haag wordt ingebroken. Het pand staat onder beheer van de Russische ambassade.