Volgend jaar treden tien landen uit Midden- en Oost-Europa toe tot de Unie. De drie partijen vrezen dat Nederland dan wordt „overspoeld” met bijvoorbeeld Polen en Tsjechen die hier aan de slag willen.

Ze vinden dat ongewenst, omdat er hier genoeg arbeidspotentieel is. Daarom willen CDA, VVD en LPF de grenzen pas in 2006 openstellen. Andere EU-landen, waaronder Duitsland en Oostenrijk, hebben in Brussel al uitstel bedongen.

CDA-kamerlid Bruls vindt dat Nederland eerst „orde op zaken” moet stellen op de eigen arbeidsmarkt voordat het vrij verkeer van werknemers uit Midden- en Oost-Europa op gang kan komen. Veel mensen zitten nu werkloos thuis. Die moeten de neus niet ophalen voor laagbetaalde arbeid, maar aan de slag gaan, vindt Bruls. „Er is werk genoeg. Vraag en aanbod moeten bij elkaar worden gebracht.”

VVD’er Visser wil dat tot 2006 in alle rust de gevolgen van zo’n toestroom van arbeidskrachten uit Oost-Europa in kaart worden gebracht. „Wat betekent het voor de werkgelegenheid en de sociale voorzieningen?” Hij vindt dat het wel mogelijk moet blijven dat Oost-Europeanen seizoensarbeid verrichten in bijvoorbeeld de tuinbouw.

Bruls benadrukt dat het op de langere termijn onhoudbaar is werknemers uit de nieuwe EU-lidstaten niet toe te laten. Het vrij verkeer van werknemers is namelijk een belangrijke verworvenheid van de EU.