Harm Wolthuis, glasliefhebber en organisator van de Internationale Glaskunstbeurs in Leerdam, nam vrijdag voor de opening van de 25e editie even de tijd om de betekenis van glas voor Leerdam te beschrijven.

Uit Duitsland afkomstige arbeiders legden al in de 18e eeuw de basis voor de glasindustrie. Later groeide de glasfabriek uit tot verreweg de grootste werkgever van Leerdam. „De fabriek aan de Linge was eigenaar van talloze woningen in de omgeving en had veel invloed op de plaatselijke politiek. Anno 2013 werken er nog altijd 400 mensen.”

Royal Leerdam staat inmiddels wereldwijd bekend als drinkglasspecialist. Daarnaast werden en worden op ambachtelijke wijze kristallen kunst- en sierobjecten geblazen. Ontwerpers als Andries Copier, Floris Meijdam, Willem Heesen en Siem van der Marel werden wereldberoemd.

Hun werk en dat van andere kunstenaars uit binnen- en buitenland is te bewonderen in het Nationaal Glasmuseum aan de Lingedijk en in de vele plaatselijke glasgalerieën. Het oeroude ambacht van glasblazen wordt nog steeds beoefend in de glas­blazerij aan de Zuidwal, onderdeel van het glasmuseum. Daarnaast kreeg Leerdam glazen lichtkubussen voor het gemeentehuis en in de binnenstad bankjes van glas.

Ooit waren er plannen voor een glazen brug over een zijarm van de Linge en nu wordt overwogen een glazen staatsieportret van de nieuwe koning in de raadzaal te hangen. En op het plein voor de Grote Kerk in het centrum staat een monument van twee glas­blazers. „Ter ere van al die gewone ambachtslieden die Leerdam tot glasstad hebben gemaakt”, weet Wolthuis.

„We zijn goed in glas, hebben daarin naam gemaakt. Maar we moeten het internationaal nog veel meer uitdragen, bijvoorbeeld via een jaarlijks symposium. Ook voor de plaatselijke onder­nemers kan glas nog meer dan nu een trekker worden. Al zit het toerisme de laatste jaren al stevig in de lift”, zegt de organisator van de beurs.

De Internationale Glaskunstbeurs wordt voor de 25e keer georganiseerd, en daarmee is Leerdam tijdens het tweede week­einde van september drie dagen lang hét glascentrum van Nederland. Het evenement trekt ge­middeld 4500 bezoekers, van wie een flink aantal uit het buitenland.

In het kielzog van de beurs pikken het glasmuseum en zijn glasblazerij, fabrikant Royal Leerdam en de galerieën een graantje mee. De stad staat bol van de activiteiten, zoals workshops, rond­leidingen en tentoonstellingen, terwijl er speciale beursobjecten in de aanbieding zijn.

Maar de grootste trekpleister blijft de jubilerende Glaskunstbeurs. Ruim voor de opening gistermiddag stonden bezoekers in de rij om naar binnen te gaan. 
„Ik kom hier voor de tiende keer”, zei een bezoeker op leeftijd. „Ik vind het geweldig. Zo prachtig, dat glas. Ik bezoek ook alle lezingen. En morgen ga ik weer. Voor vannacht heb ik onderdak geregeld.”

De beurs brengt liefhebbers, verzamelaars, handelaars en kunstenaars samen en biedt een wonderlijke combinatie van oud en hedendaags glas, borrelglaasjes en dure unica; van klassiek tot eigentijds en van art nouveau tot postmodern. In de meer dan honderd stands is glas te koop uit onder meer Engeland, Frankrijk, Hongarije en Tsjechië. Maar het leeuwendeel komt uit eigen land.

„Het is het summum op glas­gebied in Nederland. Maar de beurs is ook een sociaal gebeuren. Sommige mensen ontmoeten elkaar eens per jaar op onze beurs”, aldus Wolthuis. „De bezoekers genieten met volle teugen. Eerder deze week werd ik opgebeld door een vrouw van 86 jaar die kaartjes bestelde. Voor haar is de beurs het leukste uitje van het jaar. En elk jaar komt ze even bij me langs om me een bosje rozen te geven. Een steuntje in de rug om door te gaan.”