Dat stelt econoom Dirk Bezemer van de Rijksuniversiteit Groningen woensdag in een opiniestuk. Volgens hem zijn de omstandigheden op dit moment „perfect” voor overheidsinvesteringen en juist niet voor overheidsbezuinigingen.

Dat als overheid bezuinigen om je schuldgroei tegen te gaan veelal niet werkt, blijkt volgens Bezemer op dit moment duidelijk in Nederland, waar opeenvolgende kabinetten na het ontstaan van de kredietcrisis in 2008 het ene bezuinigingspakket aan het andere rijgden. Maar met nauwelijks resultaat; de schuldenlast daalt amper.

Bezemer zou daarom graag zien dat eindelijk wordt erkend dat de Nederlandse economie investeringen nodig heeft in plaats van bezuinigingen. „We willen wel dat de consument gaat besteden en bedrijven gaan investeren, maar als die dat even niet kunnen, schrikken we terug voor overheidsinvesteringen. Dat kost ons echt economische activiteit.”

Het taboe op overheidstekorten in het huidige publieke debat noemt Bezemer zeer schadelijk. Volgens de universitair hoofddocent wordt vergeten dat juist publiek krediet een beproefd instrument is om schuldsituaties op te lossen. „Krediet is een noodzakelijke motor van economische activiteit en een uitdrukking van de mate van vertrouwen dat men in de economie heeft. Juist door de overheid zou het kredietinstrument niet moeten worden verwaarloosd wanneer, zoals nu, de angst voor schulden de overhand neemt.”

Want waar een huishouden dat meer uitgeeft dan het verdient en zo in de schulden raakt, zijn schulden kan oplossen door minder uit te geven, gebeurt er als de overheid minder uitgeeft iets anders. Bezemer: „Dan gaat ons inkomen omlaag. Uitgaven van de overheid dragen immers bij aan ons gezamenlijk inkomen.”

Publieke kredietverlening kan nieuwe economische activiteiten genereren, juist nu private kredietverlening achterblijft als gevolg van de financiële crisis, meent Bezemer. Volgens hem verkeert de overheid op dit moment zelfs in „een unieke positie” om het vertrouwen te vergroten door te investeren in gezonde delen van de economie. „De staat kan nu geld lenen tegen een zeer lage rente en grote hoeveelheden spaargeld aantrekken voor publieke investeringen.”

Als voorbeelden van publieke investeringen noemt Bezemer wegen, windmolens en de zorgsector. Maar ook overheidsinvesteringen in ondernemingen zoals nutsbedrijven scheppen volgens hem economische activiteiten die het nationaal inkomen vergroten.

Mits verstandig ingezet, hoeft de schuldenlast er niet van te stijgen, zegt Bezemer. „Krediet is een krachtig instrument om economische activiteit en inkomen te scheppen. Voor een land kan méér lenen juist tot méér inkomen leiden. Als beide toenemen, kan de verhouding tussen schuld en inkomen (de schuldenlast) gezond blijven. Kortom, schuld is niet altijd slecht.”

Bezemer memoreert dat Nederland uit de Tweede Wereldoorlog kwam met een schuld die tweehonderd procent bedroeg van het nationaal inkomen. „Na tien jaar was die schuld gehalveerd. De omstandigheden waren natuurlijk heel anders, maar waar het om gaat is dat die halvering plaatsvond door investeringen die het inkomen fors deed groeien.”