Amerikanen grepen eerder illegaal in
DEN HAAG (ANP). De VN-Veiligheidsraad kan het niet eens worden over ingrijpen in Syrië, en toch dreigen de VS met militaire operaties. Dat zou illegaal zijn, zoals de externe volkenrechtelijk adviseur van het ministerie van Buitenlandse Zaken, prof. André Nollkaemper, donderdag nog eens benadrukte. Desondanks werd in vergelijkbare gevallen in het verleden wel ingegrepen:
In 1999 escaleerde de Kosovo-crisis steeds verder. De Servische politie en het Joegoslavische leger werden ingezet tegen het Kosovo-Bevrijdingsleger (UÇK) van de etnische Albanezen. Daarbij werd ook de burgerbevolking niet gespaard. Honderdduizenden mensen sloegen op de vlucht. Hele gezinnen met kinderen gingen in de bossen zitten, met weinig water en voedsel en zonder medische verzorging. Onderhandelingen in Rambouillet leverden niets op. Rusland, een traditionele bondgenoot van Servië, zou in de VN-Veiligheidsraad echter geen toestemming geven voor ingrijpen.
Daarop greep de NAVO zonder volkenrechtelijk mandaat in. Militaire installaties werden bestookt, ook door de Nederlandse luchtmacht. De Joegoslavische president Slobodan Milosevic probeerde de bombardementen te laten stoppen via het Internationaal Gerechtshof. Dat verklaarde zich echter niet bevoegd.
De VS zeiden bewijs te hebben dat de Iraakse dictator Saddam Hussein massavernietigingswapens had. Ook zou hij terrorisme steunen. Niet alleen Rusland en China, maar ook traditionele bondgenoten als Duitsland en Frankrijk waren tegen een invasie. Zij zeiden dat er geen bewijs was dat Irak massavernietingswapens bezit. Er waren emotionele taferelen in de Veiligheidsraad.
Desondanks grepen de Amerikanen en de Britten militair in en namen ze president Saddam Hussein gevangen. Massavernietigingswapens werden niet gevonden. De oorlog had in diverse landen zijn nasleep. In Nederland had de regering haar „politieke steun” aan de operatie gegeven. In 2010 kwam de in opdracht van de regering ingestelde commissie-Davids echter tot de conclusie dat er geen adequaat volkenrechtelijk mandaat was voor de invasie. In Groot-Brittannië is een parlementaire enquête nog steeds bezig en op z’n vroegst in 2014 klaar.