Dat zegt de in luchtvaartrecht gespecialiseerde advocaat Benno Friedberg van het gelijknamige advocatenkantoor in Amsterdam. „Voor dit soort vluchten heb je toestemming nodig om door een luchtruim te vliegen en kennelijk is het besluit genomen die niet te geven. Op zich is dat rechtmatig. De vraag is in hoeverre het toestel met een onschendbaar persoon erin soeverein is. Dat mag je wel tegenhouden maar niet doorzoeken, net zoals een auto met diplomatieke status. Als het een regeringstoestel is, mag je dat niet doorzoeken.” Uit het registratienummer van het toestel blijkt dat het om het officiële regeringstoestel van Bolivia gaat.

Morales was met de FAB001 onderweg van Moskou naar La Paz. Even na het opstijgen kreeg hij te horen dat landen als Frankrijk, Italië en Portugal toestemming weigerden om hun luchtruim te doorkruisen omdat vermoed werd dat de Amerikaanse klokkenluider Edward Snowden meevloog. Uit nood werd het toestel in Wenen aan de grond gezet. Snowden bleek niet aan boord.

Het gebeurt volgens Friedberg niet vaak dat landen in Europa hun luchtruim sluiten voor één enkel toestel. Wel zijn er luchtvaartmaatschappijen die niet op Europese luchthavens mogen vliegen wegens bijvoorbeeld de slechte staat van hun toestellen. Dat landen hun luchtruim op slot doen voor een staatshoofd vanwege een vermoeden dat hij een door de VS gezocht persoon aan boord heeft, is uniek, meent Friedberg.

„In hoeverre is een vermoeden reden om geen toestemming te geven”, vraagt hij zich af. „Er zijn meer presidenten die rondvliegen, maar omdat jij uit Zuid-Amerika komt, krijg je geen toestemming. Sterker: we kennen geen supranationale politie. Het lijkt erop dat de landen die zich hieraan committeren een politieke keuze maken. En dat mag dan weer.”