Senaat verzet zich tegen kleinere gemeenteraden
DEN HAAG. PvdA-Kamerlid Heijnen krijgt geen meerderheid in de Eerste Kamer voor zijn initiatiefwetsvoorstel om het aantal gemeenteraadsleden met zo’n 10 procent te verminderen.
Alleen de fracties van VVD en 50PLUS spraken zich dinsdag zonder meer uit vóór vermindering. De kleine partijen zijn fel tegen. ChristenUniefractievoorzitter Kuiper en SGP-fractievoorzitter Holdijk benadrukten dat de wet leidt tot vermindering van pluriformiteit en de representativiteit. Volgens het CDA is de vermindering van het aantal raadszetels op dit moment niet opportuun.
Verzet kwam er dinsdag ook van een politieke geestverwant van Heijnen. PvdA-senator Koole was uitermate kritisch. Volgens hem is er geen enkele inhoudelijke reden tot vermindering omdat door de voortgaande gemeentelijke herindelingen het aantal raadsleden toch al daalt. Bovendien krijgen gemeenten de komende jaren veel extra verantwoordelijkheden vanwege decentralisatie van provinciale en rijkstaken. Dat vergt volgens de PvdA’er in de komende jaren extra inzet van gemeenteraadsleden.
Koole wil anderzijds ook de bezuinigingstaakstelling van het kabinet niet groter maken dan zij is. In totaal levert de vermindering van het aantal raadsleden bijna 50 miljoen euro op. Het kabinet heeft voor de vermindering al 18 miljoen euro aan bezuinigingen ingeboekt, de overige miljoenen blijven beschikbaar voor gemeenten. Zij moeten daarmee de controlefunctie van de raad versterken.
Koole wilde dinsdag geen definitief oordeel uitspreken over het initiatief. Dat zal hij volgende week dinsdag doen tijdens de stemmingen. Maar volgens senator Koffeman (Partij voor de Dieren) kan het niet anders zijn dan dat de PvdA tegenstemt: „Na zo’n requisitoir kan het vonnis niet anders zijn dan afwijzing.”
Maar als de PvdA-fractie het wetsvoorstel toch steunt, is er nog geen meerderheid. VVD, PvdA en 50PLUS hebben samen 31 van de 75 zetels.
Heijnen stelt in het initiatief voor dat gemeenten tot 40.000 inwoners na de raadsverkiezingen van maart volgend jaar twee zetels inleveren en gemeenten met 40.000 inwoners of meer vier. Concreet zou het gaan om vermindering van zo’n 1000 raadsleden. Heijnen wil met zijn voorstel het aantal gemeenteraadsleden terugbrengen tot de situatie voor 2002, het jaar waarin werd besloten dat wethouders niet langer deel uitmaakten van gemeenteraden.
De Tweede Kamer nam de initiatiefwet van Heijnen in februari van dit jaar aan met stemmen van VVD, PvdA en 50PLUS voor. De Senaat besloot de wet snel te behandelen, omdat Heijnen 1 september de Tweede Kamer verlaat. Hij wordt voorzitter van het college van bestuur van ROC Mondriaan in Den Haag.