Lord Owen is de voormalige EU-gezant in Bosnië en een van de opstellers van het mislukte Vance-Owen-vredesplan. In 1993 stelden Owen en Cyrus Vance een vredesplan op dat voorzag in de opdeling van Bosnië in tien langs etnische lijnen gescheiden regio’s, maar het plan werd door de Bosnische Serviërs van de hand gewezen.

Owen had bij zijn pogingen tussen 1992 en 1995 om een einde te maken aan de oorlog die ontstond na de Bosnische onafhankelijkheidsverklaring vaak te maken met Milosevic. Hij zei dat hij ’Slobo’ niet als een racist beschouwt, maar als een nationalist die zijn macht niet wenste te gebruiken om een einde te maken aan het conflict in Bosnië.

„Bij bijna niemand met wie we onderhandelden, konden we erop rekenen dat ze de waarheid vertelden. Dat was een van de meest trieste aspecten in de onderhandelingen”, aldus Owen. Ook de gedaagde had volgens hem het tekenende kenmerk dat hij de waarheid nogal eens geweld aandeed.

Volgens de Brit waren het echter niet allemaal keiharde leugens, maar meer halve waarheden die de betrokkenen vanuit het oogpunt van hun positie wel moesten verkopen. „Maar er werd ook serieus gelogen.” Zo wist Milosevic dat troepen onder zijn commando buiten de grenzen van Servië actief waren, terwijl hij dat glashard ontkende, aldus Owen.

Op financieel vlak „gedroeg de gedaagde zich als een drugsbaron”, aldus Owen. Het regime in Belgrado en Milosevic troffen regelingen met eilandstaten om zodoende VN-sancties te omzeilen. De regelingen maakten het moeilijk voor ons om sancties op te leggen en uit te voeren. Embargo’s op de levering van onder meer brandstof en munitie aan de Bosnische Serviërs werden door het regime van Milosevic willens en wetens overtreden”, verklaarde de Brit.

Volgens Owen zei Milosevic ten onrechte dat zijn invloed op de leiders van de Bosnische Serviërs beperkt was, terwijl hij in werkelijkheid de politieke wil niet had om in te grijpen in Bosnië, aldus Owen tijdens de eerste dag van zijn twee dagen durend verhoor in Den Haag. Owen zegt dat hij Milosevic vele malen heeft gevraagd in te grijpen in Bosnië, maar dat deze dat consequent weigerde.

Tijdens zijn kruisverhoor van Owen ontkende Milosevic dat hij de macht had om de Bosnische Serviërs tegen te houden of dat hij het Joegoslavische leger had kunnen gebruiken om een einde te maken aan het conflict in Bosnië, dat tussen 1992 en 1995 aan tienduizenden mensen het leven kostte.

De Joegoslavische oud-president ontkent iedere verantwoordelijkheid voor de oorlogsmisdaden waar hij van beschuldigd is, waaronder de slachting van moslims bij Srebrenica. Twee jaar voor ’Srebrenica’ zei Milosevic tegen Owen dat er een bloedbad onder moslims zou worden aangericht als de Bosnische Serviërs de door de VN beschermde enclave zouden innemen.

De voormalige Joegoslavische legerofficier Vladimir Kovacevic is maandag verschenen voor het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag, maar hoefde niet te zeggen of hij schuldig of onschuldig is, zoals gebruikelijk. Volgens zijn advocaat is Kovacevic daar mentaal niet toe in staat.

De 43-jarige Kovacevic, bijgenaamd Rambo, moet terechtstaan wegens de beschieting van de Kroatische kuststad Dubrovnik in 1991. Volgens advocaat Howard Morrison lijdt Kovacevic aan claustrofobie en een niet nader omschreven mentale aandoening. Kovacevic zei dat zijn broer zelfmoord heeft gepleegd nadat hij gevangen was gezet. Morrison vroeg om een psychologisch onderzoek van zijn cliënt. Rechter Alfons Orie zei dat de rechtbank het verzoek zal overwegen. Wanneer het proces verder gaat is niet bekend.

Twee andere verdachten van de beschieting van Dubrovnik, generaal Pavle Strugar en admiraal Miodrag Jokic, meldden zich eerder vrijwillig bij het tribunaal. Jokic heeft in augustus schuld bekend, maar heeft nog geen straf gekregen. Strugar, die tegelijkertijd met Kovacevic berecht zal worden, is tot het begin van zijn proces op vrije voeten gesteld.